15 procent denkt dat coronavirus een biowapen is: Wie zijn die complotdenkers?

Na elke grote ramp zie je ze opduiken: complottheorieën. De aanslagen van 9/11 zouden zijn opgezet door de Amerikaanse regering, de pest was de schuld van de joden en in de coronacrisis zijn het de Chinezen die het hebben gedaan. Nieuwsuur onderzocht wie die complotdenkers zijn en waar ze precies in geloven.

Coronavirus is een biowapenOp de stelling 'Het coronavirus is een biologisch wapen dat in een laboratorium is gefabriceerd' zegt 15 procent van de Nederlanders: 'Dat is juist', zo blijkt uit een peiling van onderzoeksbureau Ipsos. China zou het virus gebruiken als wapen in de handelsoorlog met de VS of zou het zelfs hebben ontworpen om overbevolking tegen te gaan.

Bill GatesBill Gates wordt door sommigen gezien als de kwade genius achter de uitbraak. Hij voorspelde immers in 2015 al dat er een pandemie op komst was. Ruim 5 procent van de Nederlanders denkt dat de Microsoft-topman achter de ontwikkeling van het coronavirus zit. Hij zou ook veel geld willen verdienen aan een eventueel vaccin.

5GZeker twintig 5G-masten zijn de afgelopen weken in brand gestoken. Covid-19 zou de gezondheidsklachten die het snelle netwerk veroorzaakt, moeten verdoezelen, het zou het virus juist helpen verspreiden of de lockdown zou worden gebruikt om 5G versneld in te voeren. Zo'n 4 procent van de Nederlanders gelooft in een of ander verband tussen 5G en het coronavirus.

Wie zijn die complotdenkers?Er zijn ongeveer twee keer zoveel complotdenkers jonger dan 34 als ouder dan 55 jaar en ze zijn ongeveer twee keer zo vaak laag- als hoogopgeleid. Ook stemmen ze eerder op populistische partijen. Van de mensen die op de PVV of het Forum voor Democratie stemmen gelooft drie op de tien dat Coovid-19 een biowapen is. Het laagste percentage complotdenkers vind je bij Groenlinks-, PvdA- en D66-stemmers.

VerklaringGedragswetenschapper Jan-Willen van Prooijen heeft enkele verklaringen voor het complotdenken. "Mensen hebben vaak de neiging om te overschatten in welke mate het gedrag van anderen wordt gedreven door eigenbelang en dat is met name sterk in het duiden van gedrag van mensen met macht," aldus de wetenschapper

"Mensen vinden het verder vaak heel onbevredigend als een enorm gevolg maar een heel kleine oorzaak heeft," zegt Van Prooijen. "Daarnaast zijn gevoelens van angst en onzekerheid goede voorspellers van een complottheorie. In tijden van crisis nemen complottheorieën een grote vlucht."