Bioloog: natuur lijdt door het weer in Nederland

Planten en dieren hebben het momenteel zwaar, signaleert bioloog Arnold van Vliet. Na meerdere zomers met hittegolven en droogte leek de situatie dit jaar wat gunstiger voor de natuur. Dat is echter niet het geval, benadrukt Van Vliet. "Veel mensen hebben het misschien niet in de gaten, maar we hadden nog steeds het warmste voorjaar ooit."

De gemiddelde temperatuur deze lente was 11,8 graden, waarmee het record uit 2007 werd verbroken. "Warmer dan ooit... Dat betekent dat alle planten en dieren deze situatie nog niet eerder hebben meegemaakt", zegt de bioloog. De nattigheid in Nederland was ook extreem. Het KNMI liet eind mei weten dat het voorjaar een van de natste was ooit gemeten. "Zodra er records behaald worden, is dat voor de natuur nooit goed", stelt Van Vliet. "En zeker niet als het een aaneenschakeling is van records."

Klimaatwetenschappers verbazen zich echter niet over die weersextremen. In allerlei rapporten waarschuwen ze voor warmte, droogte én hevige regenval als gevolg van klimaatverandering. Ook wereldwijd werden afgelopen week meerdere hitterecords bereikt, waarmee de cijfers van vorig jaar werden verbroken.

Wennen

Toch ziet Van Vliet dat Nederlanders dit als een relatief koude lente hebben ervaren, en als een koud en nat begin van de zomer. Mensen in het land zijn duidelijk teleurgesteld over het weer. Op sociale media zoals Instagram en TikTok delen ze filmpjes van de regen. Ondertussen kunnen insecten door de regen niet goed vliegen en zijn bijvoorbeeld hommels met nest en al verdronken omdat ze diep onder de grond zaten. Ook legt Van Vliet uit dat bomen inmiddels al langer in water staan, waardoor de wortels stikken.

Het KNMI noemde juni "vrij koel". Dat komt doordat de temperatuur vergeleken wordt met het gemiddelde van de afgelopen dertig jaar, "juist jaren waarin klimaatverandering heel zichtbaar is geworden", erkent een woordvoerder van het weerinstituut. Daarom vergelijkt het KNMI in andere rapporten de temperatuur met gemiddeldes van voor de industriële revolutie. "Dan krijg je een heel ander beeld", zegt de woordvoerder.

Van Vliet pleit ervoor dat die vergelijking met langer geleden altijd gemaakt wordt. "Als je naar het gemiddelde van vijftig jaar geleden kijkt, dan was juni helemaal niet koel. Dan was het juist warmer dan normaal." Hij ziet dat mensen snel wennen aan de hogere temperaturen. "Maar voor de natuur is dit nog steeds een extreme situatie met zeer grote gevolgen."