Enquêtecommissie: overheid discrimineerde op afkomst én inkomen

DEN HAAG (ANP) - De overheid discrimineerde in haar achteraf onrechtmatig verklaarde fraudeaanpak op zowel afkomst als inkomen. Dat is volgens de parlementaire enquêtecommissie die hier onderzoek naar deed overduidelijk. "Was er nou sprake van discriminatie? Laat ik heel duidelijk zijn: ja", zei commissievoorzitter Michiel van Nispen op vragen van de Tweede Kamer.

"Bepaalde groepen mensen zijn vaker in beeld gekomen bij uitvoeringsorganisatie als mogelijke fraudeurs. Dat was geen toeval, maar het gevolg van beleid en keuzes in de uitvoering", zei Van Nispen in het debat. Het politieke besluit om te proberen risicogericht fraudeurs op te sporen, leidde ertoe dat "steeds werd gevist in hetzelfde kleine hoekje van de vijver".

In het toeslagenschandaal zijn "mensen met een niet-Nederlandse afkomst, met een laag inkomen en alleenstaande moeders" disproportioneel vaak gecontroleerd, aldus Van Nispen.

Dat mag niet, concludeert de commissievoorzitter tegenover de Tweede Kamer: "Dat is in strijd met het grondrecht op gelijke behandeling." In haar enquêterapport stelt de commissie dat de overheid, het parlement en de rechtspraak blind is geweest voor mens en recht. Van Nispen voegt daaraan toe dat de overheid niet inzag "dat achter elk persoonsgegeven een mens schuilgaat, en dat waarborgen voor het uitwisselen, gebruiken en koppelen van gegevens daarmee ook waarborgen voor mensen zijn".