BAYEUX (ANP) - Donderdag is het tachtig jaar geleden dat de geallieerden op de noordwestkust van het door nazi-Duitsland bezette Frankrijk landden. De dag is bekend als D-day en wordt deze week op verscheidene landingsplaatsen in Normandië herdacht.
De grote internationale herdenking is donderdag vanaf 15.30 uur op Omaha Beach. Onder de aanwezigen zijn naar verwachting zo'n tweehonderd veteranen. Omdat zij allemaal boven de negentig zijn, nemen ze in aantal snel af. Een van hen, de Canadees Bill Cameron, stierf de avond voordat hij naar Frankrijk zou afreizen op 100-jarige leeftijd.
Bij de herdenkingsplechtigheid zijn ook 25 staatshoofden en regeringsleiders aanwezig, inclusief de gastheer president Emmanuel Macron, de Britse koning Charles, de Amerikaanse president Joe Biden en de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Ook koning Willem-Alexander en koningin Máxima, demissionair minister-president Mark Rutte en demissionair minister van Defensie Kajsa Ollongren zijn erbij.
Omaha Beach is het strand waar de Amerikanen landden en geldt als de landingsplaats waar bij de eerste aanval de meeste doden vielen. Eerder op de dag zijn er herdenkingen bij een Brits ereveld 25 kilometer oostelijker met Macron en de Britse koning en koningin.
Macron gaat daarna met Biden naar een Amerikaans ereveld in Colleville-sur-Mer, vlak bij Omaha Beach, waar om 12.30 uur een Amerikaans-Franse herdenkingsplechtigheid begint. Er zijn bijna 9400 graven op dit ereveld.
Rutte en Ollongren zijn voorafgaand aan de grote internationale herdenking in Arromanches-les-Bains. Daar wordt de landing van de Prinses Irene Brigade op 8 augustus 1944 herdacht. De brigade bestond uit zo'n 1200 man en vocht in Frankrijk, België en Nederland.
Bij de landingsoperaties die werden uitgevoerd en strijd die langs de Franse kust ontbrandde, zijn naar schatting 425.000 geallieerde en Duitse militairen gedood of gewond of vermist geraakt. Het leidde tot de ineenstorting van de verdediging van nazi-Duitsland in het westen, terwijl de Russen aan het oostfront steeds verder oprukten.