Nachtwacht wordt helemaal nagemaakt in tv-programma

Het team van het AVROTROS-programma Het Geheim van de Meester gaat uitzoeken hoe Rembrandt De Nachtwacht heeft gemaakt. Dat doet het door het werk in zijn geheel en op ware grootte na te schilderen. Het is deze week met de allereerste voorbereidingen begonnen in het Rijksmuseum, tegenover het echte werk zelf.

Er zijn veel nieuwe gegevens beschikbaar doordat het wereldberoemde schilderij wordt gerestaureerd en met de nieuwste technieken is onderzocht. "Dat onderzoek vormt de aanleiding om in de huid van Rembrandt te kruipen en zijn schildertechnieken na te bootsen en materialen te reconstrueren ", zegt AVROTROS.

Onderzoeker en kunstenaar Lisa Wiersma, wetenschapshistoricus Thijs Hagendijk, materiaaldeskundige Joris Dik en restaurator Michel van de Laar zoeken alles uit: van het maken van pigmenten en olie, het bindmiddel voor de verf, tot het nabootsen van de impasto-techniek, waarbij de verf in dikke streken of zelfs klodders wordt aangebracht. Ze proberen alles zoveel mogelijk te doen zoals Rembrandt het deed om zo dicht mogelijk bij zijn techniek en stijl te komen, maar ook zijn belevingswereld en de geest van zijn tijd.

Eerdere behandelingen

De Nachtwacht werd al zeker 25 keer behandeld en gerestaureerd. In de Tweede Wereldoorlog lag het schuttersstuk vijf jaar lang opgerold onder de grond. Ook is De Nachtwacht meerdere keren aangevallen. Dit alles komt ook aan de orde bij het onderzoek, dat uiteindelijk ook moet vertellen hoe het komt dat het er nu uitziet zoals wij het nu kunnen zien.

Er is ook ooit een stuk afgesneden, omdat het in een andere ruimte moest passen, en ook dat gaat gebeuren "met pijn in het hart van de teamleden". Het is bekend hoe de verdwenen stukken eruitzagen, met name dankzij de vroege kopie toegeschreven aan Gerrit Lundens.

De compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh maakt zich gereed om uit te marcheren, zoals De Nachtwacht eigenlijk heet, kwam in 1642 gereed. De vierdelige reeks over de reconstructie is in de winter van 2021 bij AVROTROS te zien.