"Onder het armoedebeleid zit de gedachte: ik ben nooit arm geweest, maar was ik arm, dan deed ik het tien keer beter dan jij"

Volwassenen die in armoede leven valt vaak afkeuring ten deel. Hen wordt verweten dat ze het aan zichzelf te wijten hebben, maar het tegendeel is meestal waar. Daarover vertelt Tim 'S Jongers, die zelf in armoede opgroeide en nu directeur is van het wetenschappelijk bureau van de PvdA, in De Volkskrant. "Arme kinderen vindt iedereen zielig, volwassenen hebben het aan zichzelf te danken, dat zijn domme mensen."

Hij schreef het boek Armoede uitgelegd aan mensen met geld. "Armoede begint, uiteraard, met geldgebrek. Maar dat tast zoveel meer aan: je kansen op goed onderwijs, een gezonde leefomgeving en woning, een fijne buurt. Het noodgedwongen leven in de overlevingsstand en de permanente stress die daarmee gepaard gaat, richten iets aan. Mensen komen in de knoop met zichzelf, de wereld om hen heen, het systeem. Arme mensen gaan zeven jaar eerder dood, leven tot veertien jaar in een slechtere gezondheid", legt hij uit.

De Belgische opiniemaker noemt het huidige armoedebeleid in Nederland "enorm gefragmenteerd, complex en veroordelend. Hulp die mensen moet doen groeien, houdt hen klein of vermorzelt ze. Stel je bent een alleenstaande moeder die geld tekortkomt waardoor je kind soms zonder ontbijt naar school gaat. Dan komt jeugdbescherming erbij, het sociaal wijkteam, een psycholoog die moet beoordelen of je je kind wel kan opvoeden. Terwijl het gaat om een tekort van misschien 100 euro per maand."

"Vervolgens krijgt ze ongevraagd een leger aan ‘coaches’ die haar komen vertellen hoe ze een goed en gelukkig leven voor elkaar moet krijgen. Daaronder zit de gedachte: ik ben nooit arm geweest, maar was ik arm, dan deed ik het tien keer beter dan jij. Be my guest, denk ik dan. Be my guest."

'S Jongers legt uit: "Als je nooit autonomie of zelfbeschikking ervaart, erodeert dat je gevoel van eigenwaarde volledig. Wij willen na een stressvolle dag ook bijkomen. Of na een jaar hard werken op vakantie. Mensen in diepe armoede kunnen dat niet. Die staan nooit uit. Want arm zijn is als een clusterfuck, als een reeks dominosteentjes, waarvan er telkens een omvalt, en dan meteen ook de rest, dag na dag. Probeer dan nog maar te slapen ’s nachts. Het meest van alles hebben zij nood aan rust."