Onderzoek wijt miljoen overlijdens wereldwijd aan fijnstofpieken

Wereldwijd overlijden jaarlijks meer dan een miljoen mensen vroegtijdig doordat ze in korte tijd grote hoeveelheden fijnstof inademen, stellen onderzoekers van de Monash Universiteit in Melbourne. Ze onderzochten zowel de sterfte als de mate van luchtvervuiling met kleine fijnstofdeeltjes in 13.000 steden. In de cijfers zien ze een verband tussen pieken in de hoeveelheid fijnstof (PM2.5) en het aantal sterfgevallen.

Dat blootstelling aan fijnstof gezondheidsschade oplevert, is al jaren bekend. In de meeste onderzoeken die hiernaar worden gedaan, draait het om de gemiddelde hoeveelheden waaraan mensen worden blootgesteld. In de Australische studie werd juist gekeken naar kortstondige pieken. Die kunnen bijvoorbeeld voortkomen uit bosbranden of het vrijkomen van veel stof in korte tijd. De wetenschappers zien hier een mogelijk verband met de toename van extreme weersverschijnselen. Door klimaatverandering ontstaan vaker uitschieters in het weer, zoals extreme hitte.

Vooral steden in Azië hebben grote problemen met luchtvervuiling. Bijna twee derde van de wereldwijde sterfgevallen die te wijten zijn aan uitbarstingen in de luchtvervuiling gebeuren daar. De onderzoekers zien vooral een hoge tol in "drukke en zeer vervuilde gebieden" in het oosten van Azië. Volgens de studie is 12 procent van de vroegtijdige overlijdens in Europa.

Om de gezondheidsschade door pieken in luchtvervuiling tegen te gaan, adviseren de onderzoekers onder meer te investeren in goede waarschuwingssystemen en evacuatieplannen.