Patat bestaat 150 jaar, of is het nou friet?

Patates frites, oftewel patat, is niet meer weg te denken uit de Nederlandse restaurants. Dit jaar viert Nederland dat er 150 jaar patat wordt gegeten binnen onze landsgrenzen. Anderhalve eeuw geleden werd op een kermis in Breda de eerste portie verkocht, weet Ubel Zuiderveld, trendwatcher in de horecawereld.

De verkoop van friet begon op kermissen, maar inmiddels wordt de gefrituurde aardappel in alle restaurants en in supermarkten aangeboden. "Mensen eten gemiddeld zo'n veertig tot vijftig keer per jaar friet. Dat betekent dat er landelijk op jaarbasis zo'n 1,2 tot 1,4 miljard porties (180 gram) worden gegeten", aldus Zuiderveld, die maandag op het Frituurwereld Event in Houten stilstaat bij de 'verjaardag'.

Toch daalt de consumptie van patat licht en dat heeft volgens Zuiderveld te maken met het veel grotere aanbod. "Vroeger had je alleen de cafetaria, de Chinees en de pizzeria. Tegenwoordig wordt er zoveel meer aangeboden, zeker online. Vooral pizza is bezig aan een opmars."

Welke term is het?

De termen friet en patat worden in Nederland door elkaar gebruikt. Maar hoe heet het nou écht? "Friet betekent eigenlijk niets meer dan 'een baksel' en patat is afkomstig van 'patates frites', oftewel gefrituurde aardappel", aldus de horecakenner, die al eens een boek schreef over frituurcultuur in Nederland. "Vooral waar men carnaval viert, onder de rivieren, zegt men friet. Boven de rivieren spreekt men vaak van patat, omdat ze in het noorden toch wat meer Angelsaksisch zijn aangelegd."

En hoe ziet de perfecte patat er dan uit? "De korst moet krokant zijn, maar van binnen moet het niet kapot gebakken zijn en echt naar gekookte aardappel smaken", aldus Zuiderveld. "En met zout natuurlijk, want patat zonder zout is als rode wijn zonder alcohol."