Seks zonder toestemming is nu verkrachting in Spanje

Het parlement in Madrid heeft een wetsvoorstel aangenomen waardoor uitdrukkelijke instemming nodig is voor seks. De zogenoemde 'alleen ja is ja'-wet zorgt ervoor dat verkrachting strafbaar wordt, ook als een slachtoffer zich niet verzet. Een van de aanleidingen voor de wet is een geruchtmakende groepsverkrachting uit 2016.

Volgens de Spaanse krant El Pais werd de wet donderdag met een grote meerderheid (205 stemmen voor, 131 stemmen tegen) aangenomen. Alleen de koning moet nu nog toestemming verlenen. Parlementariërs van de conservatieve Volkspartij (PP) en het uiterst rechtse Vox stemden tegen de wet. Zij denken dat onschuldigen er de dupe van kunnen worden.

De Spaanse minister van Gelijkheid, Irene Montero, spreekt van "een overwinning na een jarenlange strijd". De 'alleen ja is ja'-wet betekent volgens haar dat "geen enkele vrouw meer hoeft te bewijzen dat geweld is gebruikt, maar dat het automatisch erkend wordt." Zij hoopt dat "de seksuele terreur en cultuur van verkrachting" stopt dankzij de wet.

Een van de beweegredenen voor het wetsvoorstel is de beruchte groepsverkrachting van vijf Spaanse mannen die zich La Manada (Het Roedel) noemden. Zij vergrepen zich in 2016 in Pamplona aan een 18-jarige vrouw. Ze filmden het incident met hun smartphones en werden in eerste instantie wel vervolgd voor seksueel misbruik, maar niet voor verkrachting, omdat op de beelden te zien was dat het slachtoffer zich niet verzette. De uitspraak leidde tot massale protesten in Spanje, waarna de mannen in 2019 alsnog voor verkrachting werden veroordeeld en een celstraf van vijftien jaar kregen.

In Nederland werkt de overheid ook aan een wet om slachtoffers van seksuele misdrijven beter te beschermen. Die nieuwe wet moet ervoor zorgen dat dwang, bedreiging en geweld geen voorwaarden meer zijn voor veroordeling bij een seksueel misdrijf. "Iemand is dan al strafbaar als ie had kunnen weten dat iemand geen seks wilde en toch doorzette", legde Justitieminister Dilan Yesilgöz er eerder dit jaar over uit.