Spreken met de doden dankzij AI. Is dat een goed idee

Het idee om met de doden te spreken dankzij AI roept zowel fascinerende mogelijkheden als ethische dilemma's op. Kunstmatige intelligentie en deepfakes maken bijna-echte gesprekken mogelijk met overleden personen. Dit kan helpen bij rouwverwerking of educatieve storytelling, maar het roept ook veel vragen op en is niet zonder risico, schrijft The Financial Times..

Een AI-systeem kan worden geladen met informatie over een overleden persoon, zoals WhatsApp-berichten, Instagram-tijdlijnen, persoonlijke e-mails, dagboeken en video-opnames. Op basis van deze data kan een AI-systeem een chatbot aansturen die communiceert zoals de overleden persoon dat deed. Dit kan zelfs in een ruimtelijke beleving met virtual reality, wat de ervaring nog intenser maakt. De dode staat dan letterlijk te praten.

Er zijn echter ook grote ethische dilemma's verbonden aan deze vorm van rouwtherapie. Het is nog onvoldoende bekend wat de effecten zijn. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat mensen er soms stevig van in de war raken. Misschien is het wel beter om juist een helder afgebakend afscheid te hebben. Bovendien zijn de huidige AI-systemen nog niet perfect. Wat als een chatbot of avatar onzin gaat uitkramen? En er is ook de kwestie van het recht op rust voor zowel de overledene als de nabestaanden.

Daarnaast zijn er vragen over de digitale nalatenschap en privacy. Mag iemand een chatbot zomaar persoonlijke appjes laten lezen? Wat je met die informatie mag doen, is een belangrijke ethische vraag. Aan de ene kant kun je iemand met een avatar eren, maar het kan ook voelen alsof je iemands integriteit schendt als je met diens stem, lichaam en woorden iets doet waar de overledene geen invloed op heeft.

Kortom, hoewel AI de mogelijkheid biedt om met de doden te spreken, zijn er nog veel onbeantwoorde vragen en ethische overwegingen die moeten worden aangepakt voordat deze technologie op grote schaal kan worden toegepast.

AI kan helpen bij het schrijven van persoonlijke en betekenisvolle uitvaartspeeches. Door het analyseren van teksten, brieven of sociale media posts van de overledene, kan AI suggesties doen voor thema's, anekdotes of citaten die in de speech verwerkt kunnen worden.

Het gebruik van holografische afbeeldingen en interactieve video's tijdens uitvaarten is een opvallende ontwikkeling. Deze technologieën kunnen een nieuwe dimensie toevoegen aan het herdenken van dierbaren door het creëren van een visuele en interactieve ervaring. Zo kunnen nabestaanden 'gesprekken' voeren met een digitale kloon van de overledene, dankzij vooraf opgenomen antwoorden of AI-gestuurde conversaties.

Met de introductie van deze technologieën in de uitvaartbranche is het belangrijk dat er duidelijke regels en richtlijnen worden vastgesteld. Deze moeten ervoor zorgen dat het gebruik van AI en hologrammen met respect en eerbied gebeurt, rekening houdend met de wensen van de overledene en de nabestaanden. Ook moeten deze regels misbruik voorkomen en de privacy en digitale nalatenschap van de overledene beschermen.

AI kan ook therapeutische mogelijkheden bieden door nieuwe elementen aan het rouwproces toe te voegen. Het kan bijvoorbeeld helpen bij het afronden van onafgeronde zaken of het bieden van troost door het nabootsen van de stem of het uiterlijk van de overledene.

Naast directe toepassingen in de uitvaartbranche, kan AI ook worden ingezet voor educatieve doeleinden. Zo kunnen hologrammen of AI-gestuurde avatars van overledenen worden gebruikt om verhalen en lessen uit hun leven te delen, bijvoorbeeld in musea of educatieve programma's.