Timmermans noemt Wilders 'bewonderaar van Poetin'

Radicaal-rechtse partijen zijn een bedreiging voor de rechtsstaat, en spelen daarmee de Russische president Vladimir Poetin in de kaart, vindt GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans. In de tweejaarlijkse Banninglezing noemt Timmermans het "urgent" dat "Wilders geen directe verantwoordelijkheid gaat dragen voor onze landsverdediging en onze veiligheid. Ik zou niet graag mijn lot leggen in de handen van de bewonderaars van Poetin, noch hier, noch elders".

Aan het begin van zijn toespraak omschrijft Timmermans de strategie van Poetin om aan de macht te komen als "maffioos", en het Rusland van Poetin als "een rechtstreekse en permanente bedreiging voor vrede en veiligheid op het Europese continent".

Timmermans betrekt vervolgens radicaal-rechtse partijen bij die dreiging: "Poetin is wegbereider, voorbeeld en held voor bijna alle radicaal-rechtse bewegingen in Europa." Zulke partijen hebben baat bij verdeeldheid, aldus de linkse partijleider. Hij waarschuwt voor "onhaalbare voorstellen" van niet alleen PVV maar ook BBB, die "slechts fungeren als politiek lokaas".

"Het is allesbehalve toeval dat de PVV in ons land de publieke omroep de nek om wil draaien", zegt Timmermans. "Deze partij maakt onderdeel uit van een wereldwijde beweging die controle wil over de waarheid en het verhaal dat we over onszelf vertellen."

Als voorbeelden van een radicaal-rechtse dreiging noemt Timmermans zowel de dood van de Russische oppositieleider Aleksej Navalny als de uitspraken van PVV-Kamerlid Joeri Pool. Die haalde begin deze maand uit naar Nederlandse militaire steun aan Oekraïne en zei: "Deze bestuurders spelen Russisch roulette met onze nationale veiligheid."

Wilders juichte Poetin enkele jaren geleden nog toe, maar heeft recent meer afstand genomen van de Russische dictator. Kort na het overlijden van Navalny tweette Wilders: "Verschrikkelijk. Oppositieleider Navalny sterft in een barbaarse strafkolonie van een barbaars regime."

De Banninglezing is vernoemd naar Willem Banning, predikant en een van de oprichters van de PvdA, en wordt elke twee jaar door de sociaaldemocratische Banning Vereniging georganiseerd. Timmermans is de vierde persoon die de lezing voordraagt.