Vrede en veiligheid centraal thema bij herdenking Market Garden

NIJMEGEN (ANP) - Vrede en veiligheid, nu en in de toekomst, is het centrale thema tijdens de 80-jarige herdenking van de operatie Market Garden in het Rijk van Nijmegen. Nu de oorlogen in Oekraïne en Gaza dagelijks het nieuws beheersen en wereldwijd miljoenen mensen op de vlucht zijn voor oorlogsgeweld is herdenken niet meer alleen terugblikken en vrijheid vieren. "We kijken nu met een ander beeld naar de Tweede Wereldoorlog", aldus Nijmeegse cultuurwethouder Tobias van Elferen woensdag.

In september 1944 wilden de geallieerde bevrijders met de grootste luchtlandingsoperatie ooit doorstoten naar Duitsland. In Noord-Brabant en het Rijk van Nijmegen veroverden zij snel terrein op de Duitse bezetters, maar bij Arnhem stokte de operatie toen de Britten er niet in slaagden de brug over de Rijn te veroveren. Het gevolg was dat het Rijk van Nijmegen en met name de stad Nijmegen tot in 1945 frontgebied werden. Er vielen honderden burgerdoden en duizenden inwoners van het gebied moesten op de vlucht slaan of evacueren. In het vroege voorjaar van 1945 startte vanuit het gebied het Rijnlandoffensief, waarmee de geallieerden Duitsland wel bereikten.

De hele maand september zijn er in Heumen, Wijchen, Beuningen, Berg en Dal en Nijmegen activiteiten rondom de herdenking. Het zwaartepunt ligt in het weekeinde van 21 en 22 september. Dan is in Nijmegen onder andere het Peace by Peace-festival, dat van start gaat met een parade door de stad. De parade is "een manifestatie voor vrede en gelijkheid en tegen geweld", aldus de organisatie, die veel deelnemers verwacht. Aansluitend is er een festival en een clubnacht.

Complottheorieën

In het Vrijheidsmuseum in Groesbeek is de expositie Samenzweringen en Zondebokken te zien over complottheorieën voor en tijdens de oorlog en in de huidige tijd. De Radboud Universiteit heeft daarvoor bijvoorbeeld de Holocaustontkenning en omvolkingstheorieën met elkaar vergeleken. In cultuurcentrum De Lindenberg wordt aandacht besteed aan digitale oorlogsvoering.

Op veel plekken in de regio worden in september geallieerde kampementen nagebouwd. Op 18 september trekt een stoet van oude militaire voertuigen van Noord-Brabant naar Groesbeek. Op 21 september is er een speciale editie van de Sunset March, de wandeling over een Waalbrug die al tien jaar elke dag wordt afgelegd om de geallieerde bevrijders te eren en te herdenken.