'Ventilatie in ArenA beste kans tegen verspreiding aerosolen'

Niet de spreiding van publiek over de tribunes maar ventilatie biedt volgens Bert Blocken, hoofdonderzoeker van de Technische Universiteit Eindhoven, de beste kans tegen verspreiding van aerosolen. Het is een van de eerste voorzichtige conclusies op basis van maanden onderzoek naar hoe kleine vochtdruppeltjes zich in de Johan Cruijff ArenA voortbewegen. En daarmee mogelijk ook het coronavirus.

Met ruim driehonderd meetsensoren op de tribune hield het onderzoeksteam van de TU Eindhoven sinds december vorig jaar het aantal en de grootte van druppelkernen in de gaten. Blocken benadrukt dat het om voorlopige resultaten gaat, de uitgebreide analyse van de data volgt nog. "Maar het lijkt erop dat het weer de grootste invloed heeft op de verspreiding van de aerosolen. Ondanks dat de ArenA relatief goed gesloten is, dankzij het dak en beperkte openingen in de hoeken van het stadion. De impact van de windkracht en -richting heeft mij eerlijk gezegd verbaasd."

Dat betekent praktisch gezien dat aerosolen weggevoerd worden met de wind en daardoor minder snel worden opgepikt door mensen. Andersom blijven kleine luchtdruppeltjes hangen bij gebrek aan wind, wat de kans vergroot op besmettingen. "Met beperkte maatregelen kun je de ventilatie in stadions verbeteren", stelt Blocken. "Dat biedt mogelijkheden voor stadions wereldwijd om in de toekomst niet volledig op slot te hoeven bij een nieuwe virusuitbraak."

Invloed van het weer

De invloed van het weer op de verspreiding van aerosolen is volgens Blocken groter dan het verdelen van toeschouwers in het stadion, of de aanwezigheid van zogenoemde 'super verspreiders', mensen die significant meer druppeltjes uitstoten dan gemiddeld. "Aan de ene kant is dat een probleem want het weer is oncontroleerbaar. Zelfs in de ArenA. Maar aan de andere kant ook een kans, want nu kun je op basis van een goede weersvoorspelling inschatten wat de concentratie aerosolen bij een wedstrijd zal zijn."

De aanwezigheid van het onderzoeksteam van de TU Eindhoven is na de WK-kwalificatiewedstrijd tussen Nederland en Letland ten einde. Tijdens dat duel maten zij in één vak hoe aerosolen zich verspreiden bij oranje-supporters die op 'de oude manier' een voetbalwedstrijd bekeken: "zonder mondkapje, luid zingend en schreeuwend en met veel bier", aldus Blocken. "Dat heeft hele goede data opgeleverd die ongetwijfeld van waarde zijn bij de voorbereiding op het Europees kampioenschap. Er kan in ieder geval niet worden gezegd dat Nederland niet haar best heeft gedaan om supporters in een stadion te krijgen in de zomer. Er is aangetoond dat het kan. Nu is het een zaak van overheden."