17 factoren die je kans op dementie, beroertes en depressie beïnvloeden

Wetenschap
zaterdag, 12 april 2025 om 11:19
anp 515458736

Meer dan 55 miljoen mensen wereldwijd leven met dementie. Tegen 2050 zal dit aantal naar verwachting verdrievoudigen. Ook het aantal sterfgevallen door beroertes kan tegen die tijd verdubbeld zijn. Daarnaast krijgt 10 tot 20 procent van de volwassenen op latere leeftijd te maken met depressie. Toch is er reden tot hoop: volgens nieuw onderzoek zijn veel problemen grotendeels te voorkomen.

Een uitgebreide analyse van 59 eerdere studies laat zien dat er minstens 17 beïnvloedbare factoren zijn die het risico op deze drie hersenaandoeningen kunnen verlagen.

Eén aanpak, drie doelen

“Tot nu toe werd vaak naar deze aandoeningen gekeken als aparte problemen”, zegt hoofdonderzoeker dr. Sanjula Singh van Harvard Medical School. “Maar het zijn juist dezelfde factoren die bij alle drie een rol spelen. Met één aanpak kun je dus drie risico’s tegelijk verlagen.”

De invloedrijkste factor is hoge bloeddruk. Wie boven de 140/90 mm Hg zit, heeft meer dan twee keer zoveel kans op een beroerte en ook een verhoogd risico op dementie en depressie. Andere grote boosdoeners zijn roken, gebrek aan beweging, slechte slaap en een te hoge bloedsuikerspiegel.

Volgens de onderzoekers hoeven mensen zich niet overweldigd te voelen door zoveel risicofactoren. “Zie het als een menukaart”, zegt Singh. “Je hoeft niet alles tegelijk te veranderen. Elke stap telt en veel factoren hangen samen: wie gezonder eet, beweegt en slaapt, pakt automatisch meerdere risico’s tegelijk aan.”

De 17 risicofactoren op een rij

De volgende factoren zijn volgens de studie allemaal van invloed op het risico op dementie, beroertes en depressie op latere leeftijd:

  1. Bloeddruk
  2. Lichaamsgewicht (BMI)
  3. Nierziekte
  4. Bloedsuiker
  5. Cholesterol
  6. Alcoholgebruik
  7. Voeding
  8. Gehoorverlies
  9. Pijnklachten
  10. Lichamelijke activiteit
  11. Doel of zingeving in het leven
  12. Slaap
  13. Roken
  14. Sociale betrokkenheid
  15. Stress
  16. Cognitieve activiteiten in de vrije tijd
  17. Depressieve klachten

De onderzoekers hopen dat hun bevindingen mensen motiveren om actie te ondernemen. “Je hoeft geen arts te zijn om je hersenen gezond te houden”, zegt preventief neuroloog dr. Richard Isaacson. “Met simpele aanpassingen in je dagelijks leven kun je al veel verschil maken.”

Bron: CNN