Blinden kunnen leren zien als vleermuizen

Wetenschap
dinsdag, 28 juni 2011 om 00:00
welingelichtekringen header 1
Zien door te horen. Voor 2 Berlijnse meisjes van 2,5 en 4,5 jaar oud wordt het stilaan werkelijkheid. Net zoals een vleermuis ‘zien’ ze via echolocatie. Vleermuizen lokaliseren voorwerpen door zelf geluid uit te zenden en vervolgens te luisteren naar de echo. Op die manier kunnen ze inschatten waar bepaalde obstakels zich bevinden. Blinde mensen kunnen zich ook leren oriënteren met deze techniek. Daarvoor maken ze klakgeluiden met hun tong. In plaats van lichtstralingen nemen zij geluidsgolven waar.
Echolocatie stelt blinden in staat om overal zelfstandig heen te gaan. Een voordeel van het klakken met de tong ten opzichte van andere technieken is dat het geluid altijd hetzelfde blijft. Bij het gebruik van een stok varieert de ondergrond, bij het knippen met de vingers varieert de afstand tot de oren. Bovendien is de nabijheid van de oren bij de mond een groot voordeel.
Juan Ruiz traint de Berlijnse meisjes. Hij leerde het vak bij Daniel Kisch, voorzitter van de organisatie World Access for the Blind die strijdt voor een betere interactie tussen blinde en niet-blinde mensen. Kisch verrichtte pionierswerk op het vlak van onderzoek naar de techniek en heeft een trainingsprogramma voor blinde kinderen opgesteld. Hij werkte samen met het National Institute of Health om te bestuderen hoe het menselijke brein akoestische input omzet in ruimtelijke afbeeldingen. Intussen werken al 500 blinden en 5000 leerkrachten in 18 landen met deze techniek. Via zijn organisatie wil Kisch blinde mensen meer zelfvertrouwen geven, hij wil ze ‘bevrijden’ uit hun vaak te enge leefwereld.