Dacht je dan soms dat je een vrije wil had....

In een ruimte waar een citroenlucht hangt maken mensen hun tafel vaker schoon. En we worden competitiever  wanneer ze bij het betreden van een kantoorkamer een leren aktetas op het bureau zien liggen. Dat soort besluiten ontstaan zonder dat we ons daarvan bewust zijn. We denken graag dat we dingen doen omdat we dat willen. Dat we hard werken, omdat we ijverige mensen zijn, of dat niet doen, omdat we geen uitslovers willen zijn. Maar nee, heel veel besluiten waarvan we zelf denken dat we ze bewust hebben genomen, ontstonden in ons brein voorat we ons er maar van bewust waren. Time besteedt deze week veel aandacht aan een baanbrekende studie van twee Nederlandse psychologen, Ruud Custers en  Henk Aarts. De resultaten van hun studie staan volgende week in Science, reden voor Time om met een groot verhaal uit te pakken. Omdat het nieuws van het grensverleggende onderzoek van de twee Utrechtse psychologen Nederland niet heeft bereikt brengt Welingelichte Kringen het via Time weer terug naar huis. Eerst nog een voorbeeld. "Als iemand  onbewust het woord cola opvangt, kan het brein die persoon aanzetten om naar de koelkast te lopen en een glas cola in te schenken, dit alles zonder dat de persoon zich bewust is van de oorsprong van zijn handelingen." Volgens de onderzoekers worden onze handelingen niet alleen uitgelokt door externe prikkels (we hebben dorst en worden ons dat bewust omdat iemand 'cola' zegt), maar ontstaat gedraag ook door dingen buiten ons zelf. En beïnvloeden onmerkbare prikkels ook wat we denken van onszelf Voorbeeld. Twee groepen studenten kregen op een scherm stukken van een puzzel te zien die ze moesten oplossen. Bij de ene groep zaten tussen de beelden onmerkbaar plaatjes van geld en andere symbolen van succes. Die groep studenten deed beter zijn best om de puzzel op te lossen. Volgens de onderzoekers moeten we ons niet somber gaan voelen omdat blijkt dat we vaak de reizigers zijn op een schip dat zijn eigen koers bepaalt. Ons onderbewuste zal namelijk proberen te kiezen op een manier die goed voor ons is. PS. Dit artikel in Science leert nog iets anders. Namelijk dat de marketingafdeling van Science er wel in is geslaagd om aandacht te krijgen voor het artikel in hun blad bij Time, terwijl het de voorlichters van de Rijks Universiteit van Utrecht niet is gelukt belangstelling te wekken bij Nederlandse wetenschap journalisten. Waaraan dat ligt is op zich ook wel een onderzoekje waard.

 

Bron(nen): Time NWO