Ruut Veenhoven zette geluksonderzoek op de kaart in een tijd dat het vakgebied nog nauwelijks serieus werd genomen. En de emeritus professor aan de Erasmus Universiteit ging door met zijn onderzoek tot het einde. Maandag overleed de bedenker van de World Database of Happiness op 82-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker.
Met de index kon Veenhoven landen rangschikken op basis van gelukscijfers. Nederland staat steevast in de hoogste regionen. Wij Nederlanders zijn bovendien steeds gelukkiger geworden. We gaven ons leven in 1975 gemiddeld nog een 7,2, in 2023 was dat een 7,8. Dat komt volgens Veenhoven deels door de toegenomen welvaart, maar ook doordat kinderen bijvoorbeeld minder streng worden opgevoed.
Over die kinderen gesproken: Veenhoven toonde al in 1984 aan dat mensen ongelukkiger worden als ze kinderen krijgen. Slaapgebrek, minder vrije tijd en druk op de relatie verminderen het geluk. Pas als ze het huis uit zijn, lijken kinderen hun ouders wel iets gelukkiger te maken.
Wat de geluksprofessor ook ontdekte: hoe meer psychiaters en psychologen in een land, hoe gelukkiger mensen zijn. "Het is net als met dokters. Hoe meer dokters in een land, hoe langer de mensen er leven", zei hij eerder in de Volkskrant. Andere factor voor geluk is een land met betrouwbare ambtenaren. Dat is zelfs belangrijker dan welvaart. Goede ambtenaren zorgen voor een voorspelbare maatschappij waarbinnen mensen kunnen floreren.
Nog iets opmerkelijks dat Veenhoven ontdekte: iedereen in Nederland is gelukkiger geworden, maar mannen meer dan vrouwen. "Hoe dat komt, weten we niet precies. Als je kijkt naar de huidige situatie, komt het bij werkende vrouwen in feite neer op dubbele belasting. Ze doen nog steeds het meeste huishoudelijk werk, ze zijn bezig met hun carrière, maar willen ook graag kinderen. Dat is heel wat bij elkaar. Misschien is het eigenlijk wel zo prettig als je een tijd lang alleen moeder kunt zijn."
En tenslotte: geluk volgt een U-curve. "Daarin zitten jonge ouders op de bodem, die zijn het minst gelukkig", aldus Veenhoven eerder in de Volkskrant. "Op dat punt in je leven word je overbelast en zit je redelijk vast aan je zorgtaken, je hypotheek. Je gooit je leven niet zo snel om als het niet blijkt te bevallen.
Vanaf een jaar of 50 verandert dat. De carrière is gemaakt, de kinderen worden groter, de hypotheek is misschien al afbetaald. Bovendien heb je het nodige geleerd in het leven. Dan blijft het geluk nog redelijk stijgen tot je 70ste. Op een gegeven moment krijg je te maken met ouderdom en ziekte, zoals ik. Dat drukt de pret, maar minder dan je zou denken."
Bron: De Volkskrant