Dat er vermoedelijk water is op Jupiters maan, Europa, weten we al sinds de jaren 70, maar nu blijkt pas dat het waarschijnlijk niet overal tientallen kilometers diep onder het ijs zit. Mogelijk kunnen wetenschappers erbij.
De oceaan, die schuilgaat onder een laag ijs van misschien wel 30 kilometer dik, leek tot nu toe frustrerend onbereikbaar voor ruimtemissies. Maar in een nieuwe studie die dinsdag in vakblad
Nature Communications verscheen, schrijven wetenschappers dat ze een alternatieve route hebben gevonden om samples te halen uit de diepe wateren van Europa.
GroenlandZe ontdekten een specifiek soort ijsrug op Groenland, die sterk lijkt op de vele ijsrichels op Europa. Als beide structuren gebaseerd zijn op hetzelfde mechanisme dan zit het water op sommige plekken mogelijk veel minder diep dan gedacht en is het wel bereikbaar voor ruimtemissies.
"Ik dacht: wow, dit ziet er exact hetzelfde uit als het rare ding dat ik in mijn data zag van Groenland," verklaart dr. Riley Culberg, geofysicus aan Stanford University,
in The Independent. Wat hij op Groenland zag was een zogenoemde dubbele bergkam, een kilometer lange lijn van parallelle ijsruggen van zo'n 2 meter hoog, gescheiden door een 50 meter brede vallei. "Als je hem doormidden zou snijden, ziet het eruit als een hoofdletter M," vertelt Culberg.
Op aarde is de dubbele ijsrug op Groenland de enige die tot nu toe is gevonden, maar op de maan Europa zijn er velen. Ze zijn bovendien veel hoger, namelijk 160 tot 200 meter.
Sporen van levenOp Groenland ontstaat de dubbele richel doordat water aan de oppervlakte smelt en dan het ijs infiltreert waar het weer bevriest. Iets soortgelijks zou op Europa het geval kunnen zijn, maar dan andersom: het is er veel te koud om ijs te laten smelten, het zou dan juist vanonder moeten komen.
"Dit zou water kunnen zijn vanuit de diepgelegen oceaan dat omhoog gedwongen wordt door breuken in de ijskap," legt Culberg uit. "Of er smelt binnenin wat ijs, door een warme pluim van drijvend ijs dat ver genoeg omhoog komt."
Hoe het ook ontstaat, het doet vermoeden dat materiaal van veel dieper onder het ijs kan worden gevonden op enkele kilometers diepte. Dan zou het mogelijk zijn voor toekomstige ruimtemissies om dit materiaal te verzamelen en te onderzoeken of het sporen van leven bevat. Want door 30 kilometer hard ijs boren gaat niet lukken, maar enkele kilometers diep wel. Dat gebeurt nu ook al op aarde.