Eindelijk is duidelijk waarom eenzaamheid zo slecht is voor je gezondheid

Eenzaamheid wordt al lang in verband gebracht met een slechte gezondheid, maar hoe het precies kan dat eenzame mensen bijvoorbeeld eerder overlijden, was tot nu toe onduidelijk. Onderzoekers lijken het mysterie nu te hebben opgelost.

Hoewel een slechte gezondheid ertoe kan leiden dat mensen geïsoleerd raken en eenzaam worden, wijzen studies ook uit dat eenzaamheid op zichzelf kan leiden tot een slechtere gezondheid.

Onderzoekers zeggen nu dat ze een mechanisme hebben gevonden wat daaraan ten grondslag ligt. Ze ontdekten dat eenzaamheid invloed kan hebben op de niveaus van een aantal eiwitten die verband houden met verschillende ziekten en zelfs de dood.

Professor Barbara Sahakian van de Universiteit van Cambridge, zei dat de Wereldgezondheidsorganisatie sociale isolatie en eenzaamheid heeft bestempeld als een groot probleem in de wereld. "Ik denk dat we mensen moeten laten inzien dat het zowel voor hun mentale als hun fysieke gezondheid belangrijk is, dat ze verbonden blijven met andere mensen."

Andere eiwitniveaus

De onderzoekers gebruikten data van meer dan 42.000 deelnemers van de UK Biobank om te onderzoeken of de 9,3 procent die sociale isolatie rapporteerde en de 6,4 procent die eenzaamheid meldde, andere eiwitniveaus in hun bloed hadden vergeleken met degenen die niet eenzaam of geïsoleerd waren.

Na correctie voor factoren zoals leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, roken en alcoholconsumptie, vond het team 175 eiwitten die verband hielden met sociale isolatie en 26 eiwitten die verband hielden met eenzaamheid, waarvan er veel overlapten. De meeste eiwitten die in hogere niveaus werden aangetroffen bij mensen die sociale isolatie of eenzaamheid hadden gemeld, zijn betrokken bij ontstekingen, antivirale responsen en het immuunsysteem.

De onderzoekers bestudeerden vervolgens gegevens die de gezondheid van deelnemers volgden over een gemiddelde periode van 14 jaar. "We ontdekten dat ongeveer 90 procent van deze eiwitten verband houdt met het risico op sterfte", aldus hoofdonderzoeker dr. Chun Shen van de Fudan Universiteit in China. Daarnaast was ongeveer 50 procent van de eiwitten gekoppeld aan hart- en vaatziekten, type 2 diabetes en beroerte.

De onderzoekers ontdekten dat geen van de eiwitten sociale isolatie of eenzaamheid leek te veroorzaken. Eenzaamheid beïnvloedde echter wel de niveaus van vijf eiwitten. "We ontdekten dat al deze vijf eiwitten gerelateerd zijn aan talrijke ontstekings- en stofwisselingsmarkers", zei Shen.

Onder andere bleek dat deze vijf eiwitten gedeeltelijk het verband verklaarden tussen eenzaamheid en hart- en vaatziekten, beroerte en sterfte, waarbij vier van de vijf geassocieerd waren met het volume van hersengebieden die betrokken zijn bij emotionele en sociale processen.

Shen zei dat hoewel de effecten niet groot waren, ze wel significant waren, en merkte op dat de niveaus van een van de eiwitten, bekend als ADM, gemiddeld ongeveer 7,5 procent van het verband tussen eenzaamheid en het risico op vier ziekten en sterfte kon verklaren.

Belangrijke studie

Prof. Marko Elovainio van de Universiteit van Helsinki, die niet bij het werk betrokken was, is positief over de studie. "Een belangrijke bijdrage van deze studie is dat nu het biologische mechanisme - eiwitten - duidelijk is geworden dat verantwoordelijk kan zijn voor de waargenomen verbanden." 

Elovainio sluit echter niet uit dat stressgerelateerd ongezond gedrag, zoals zwaar alcoholgebruik en weinig lichaamsbeweging, een nog belangrijkere factor kunnen zijn die bijdraagt aan de gezondheidseffecten van eenzaamheid, en mogelijk ook ten grondslag ligt aan enkele van de eiwitveranderingen die in de studie werden aangetoond.

Bron: The Guardian

Lees ook

Waarom eenzaamheid zo slecht is voor je gezondheid

Eenzaamheid is net zo slecht als roken

Eenzaamheid is dodelijker dan roken en alcohol