Het bier stond aan de wieg van onze beschaving

Wetenschap
dinsdag, 09 november 2010 om 00:00
welingelichtekringen header 1

Heeft bier een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van onze beschaving? Sommige archeologen beweren van wel. Een daarvan is de Canadees Brian Hayden. Hij beweert nieuwe bewijzen gevonden te hebben voor deze stelling.

In het Neolithicum, zo'n 11.500 jaar geleden, vond een verschuiving plaats van een jagers- naar een boerenbestaan. Het wonen in nederzettingen vereiste een complexere sociale structuur. De boeren gingen graan verbouwen en het ligt voor de hand om te denken dat ze die gebruikten als voedsel. Archeologen menen dat graan slechts een klein deel van het dagelijks menu vormde, omdat er heel wat tijd en energie nodig is om er iets eetbaars van te maken. Het verzamelen, zeven en fijn stampen is erg tijdrovend. Vindplaatsen in Syrië tonen aan dat men ook lange afstanden, tot wel 100 km, aflegde om graan te oogsten. Graan moet dus wel iets bijzonders zijn geweest. Het werd waarschijnlijk gereserveerd voor speciale gelegenheden.

Een mogelijkheid was er bier van te maken. Bier werd gebruikt bij rituelen en feesten. Feesten zijn van cruciaal belang in traditionele gemeenschappen en dragen bij aan de ontwikkeling van meer complexe vormen van samenleven. Bij traditionele feesten zijn bijna altijd drie ingrediënten aanwezig: vlees, granen in de vorm van brood of pap, en alcohol. Het brouwen van alcohol lijkt verbonden te zijn met de overgang van een nomadisch naar een sedentair bestaan, o.a. in China en Soedan.

In een gebied in Zuid-West Azië, de Levant, ontstond de Natufian cultuur. Volgens Brian Hayden is er veel indirect bewijs voor het brouwen van bier door de Natufian. Zij beschikten over alle middelen en technieken die nodig zijn om bier te brouwen: gist, maalstenen, vaten voor het brouwen en stookplaatsen. 'We hebben helaas nog geen harde bewijzen, zoals bierresten in een Natufian-beker', zegt Hayden, maar hij heeft er alle vertrouwen in dat dit nog komt.

Bron(nen): Live Science