Is zwangerschap 'besmettelijk'?

Ouderschap verspreidt zich vaak via sociale netwerken, als een technologische innovatie, modetrend of virus. Zowel op individueel niveau als op koppel-niveau worden vruchtbaarheidsbeslissingen - inclusief timing, pariteit (aantal keren dat een vrouw zwanger wordt), en vrijwillige kinderloosheid - sterk beïnvloed door de vruchtbaarheid van sociale netwerkleden, zo blijkt uit recent wetenschappelijk onderzoek. De kans op een bevalling neemt aanzienlijk toe nadat een broer of zus, vriend, kennis of collega een kind heeft gekregen. Waarom zou het kindvirus zo 'besmettelijk' zijn en hoe raken aanstaande ouders ermee besmet? Ten eerste ervaren individuen en koppels substantiële sociale druk om ouders te worden en wordt deze druk nog opgevoerd als een lid van het sociaal netwerk een kind krijgt. Potentiële grootouders stimuleren het ouderschap vaak, maar jonge ouders sporen kinderloze vrienden ook dikwijls aan om de sprong te wagen. Als vrienden en broers/zussen een kind krijgen kan dat lokale sociale normen met betrekking tot het belang en de timing van kinderen creëren en bekrachtigen. Normatieve druk is een sterke voorspeller van eerste geboortes en de geboortebevorderende impact van een geboorte in het sociale netwerk van een vrouw is groter als de nieuwe en aanstaande moeders van dezelfde leeftijd zijn. Ouderschap kan zich ook verspreiden door een sociaal leerproces. Als een lid van het sociaal netwerk een kind krijgt, kunnen kinderloze individuen en koppels leren wat de uitdagingen en geneugten van het ouderschap zijn. Hoe meer jonge ouders er zijn in het sociaal netwerk van een koppel (of individu) hoe meer ervaringen het koppel opdoet met kinderen. Deze positieve attitudes ten overstaan van kinderen vergroten op hun beurt de kans dat ze zelf ook ouders worden. Sociaal leren kan ten dele ook een onbewust proces zijn van emotionele besmetting: contact met baby's van vrienden en familie kan een emotionele respons uitlokken bij kinderloze volwassenen, leidend tot de wens om zelf kinderen te krijgen of om te besluiten dat de tijd nu rijp is om nu de kinderen te krijgen die ze altijd al wilden hebben. Tot slot, hoe meer leden van het sociaal netwerk ouders worden, hoe lager de ervaren sociale alternatieve kosten van het ouderschap zijn. Dat wil zeggen dat toekomstige ouders anticiperen op het verliezen van sociale banden met niet-ouders. Dit verlies aan sociale banden zou groter zijn naarmate er minder ouders zijn in het netwerk. (Als sociale banden tussen ouders en niet-ouders uiterst fragiel waren, zouden aanstaande ouders nooit veel ouders in hun netwerk hebben. Dit heeft voor gevolg dat aanstaande ouders het aantal niet-ouder vrienden dat ze zouden kwijt raken door ouders te worden waarschijnlijk overschatten.) Deze processen suggereren dat de huidige ondervervanging van geboortecijfers in veel ontwikkelde landen een zichzelf versterkend proces kan zijn. Naarmate het aantal ouders in een bepaalde lokale context daalt, neemt ook veel van de sociale processen die de vruchtbaarheid aanmoedigen af.

Bron(nen): Psychology Today