Rivierkreeftjes zijn, ondanks hun kleine hersenen, in staat complexe beslissingen te nemen op basis van een analyse van hun omgeving. Dat hebben onderzoekers van de Universiteit van Maryland ontdekt. Je kunt je natuurlijk afvragen waarom onderzoekers zich verdiepen in de zielenroerselen van langoustines. Dat doen ze omdat het nu eenmaal niet mogelijk om een specifieke beslissing te koppelen aan individuele neuronen (zenuwcellen) in de menselijke hersenen.
De resultaten vormen de basis voor verder onderzoek naar besluitvormingsprocessen bij mensen. Bovendien bestaat er nu een diervriendelijke manier om het zenuwstelsel van de beestjes te bestuderen zonder dat ze gehinderd worden in hun bewegingen of vast zitten aan elektroden of andere meetapparatuur. De besluitvaardigheid van de rivierkreeftjes werd onderzocht door middel van een test: ze kregen voedsel voorgeschoteld in de nabijheid van een roofvis (in werkelijkheid een schaduw) die zich soms heel snel en soms langzamer verplaatste. De beestjes kunnen dan twee dingen doen: zich ‘dood’ houden in de buurt van het voedsel en het risico lopen om opgegeten te worden, of snel wegwezen waarbij het lekkere hapje aan hun neus voorbij gaat. Stay or go? Enkele milliseconden zijn genoeg om de knoop door te hakken. Als de kreeftjes worden geconfronteerd met schaduwen die zich snel bewegen, kiezen ze er meestal voor om zich dood te houden. Dat doen ze ook als de geur van het voedsel heel sterk is.
Als de aanwezigheid van de roofvis overheersend is, negeren ze de geur van het voedsel en vluchten ze. Als het diertje in de vluchtmodus schiet, gaat deze actie gepaard met een sterke elektrische impuls die meetbaar is in de zenuwcellen. Dit stelde de onderzoekers in staat om vast te stellen hoe specifieke neuronen geactiveerd worden tijdens het nemen van de beslissing.