NASA waarschuwt: In West-Europa kan de temperatuur fors gaan dalen door veranderde golfstroom

Doordat het water in de oceaan opwarmt kan een belangrijke arctische golfstroom omkeren. Als dat gebeurt krijgt West-Europa mogelijk te maken met veel kouder in plaats van warmer weer. Daarvoor waarschuwen wetenschappers van NASA.

Wat is de Beaufortgyre?De Beaufortgyre, zoals de ringvormige zeestroom heet, beweegt met de klok mee in de Noordelijke IJszee en gedeeltelijk in de Beaufortzee, ten noorden van Canada en Alaska. Daar verzamelt de stroming zoet water uit gletsjers, rivieren en neerslag. Dit zoete water beschermt het zee-ijs voor het zoute water, waardoor het sneller zou smelten, en houdt het noorden van de planeet koud.

Maar door klimaatverandering smelt het ijs sneller, waardoor de golfstroom ongebruikelijk grote hoeveelheden zoet water heeft opgepikt en bloot heeft gesteld aan de wind. Daardoor beweegt het water sneller en turbulenter.

Waarom neemt de hoeveelheid zoet water toe?De wetenschappers hebben twaalf jaar aan satellietgegevens bestudeerd om te bepalen hoe deze circulaire zeestroom een precaire balans heeft weten te bewaren na de influx van grote hoeveelheden koud, zoet water. Ze vrezen dat dit evenwicht snel kan worden verstoord.

Sinds de jaren negentig heeft de gyre een hoeveelheid zoet water verzameld waar je twee keer Lake Michigan in de VS mee kan vullen. Het gaat om 8.000 kubieke kilometer water.

De nieuwe studie, die in Nature Communications verscheen, ontdekte dat de toename van zoet water wordt veroorzaakt door het verlies aan zee-ijs in de zomer en de herfst. De afname van het ijs in de zomer heeft de gesmolten zee veel meer blootgesteld aan de wind, waardoor de gyre sneller ging draaien en het zoete water meenam in zijn stroom.

Wat is het probleem met de wind?Aanhoudende westenwind heeft er verder voor gezorgd dat de ringvormige stroom al twintig jaar in één richting beweegt, waardoor de snelheid en de omvang van de stroom toe konden nemen en zoet water niet uit de Arctische Oceaan weg kon. Normaal gesproken verandert deze wind iedere vijf tot zeven jaar van richting. Als de windrichting verandert dan zorgt die ervoor dat de stroom omdraait en dus niet langer met de klok mee, maar tegen de klok in beweegt. Het verzamelde water zou dan in één keer vrijkomen.

"Als de Beaufortgyre het overtollige zoete water in de Atlantische Oceaan zou lozen dan zou daardoor de circulatie kunnen vertragen en dat heeft implicaties voor het hele noordelijk halfrond en vooral voor West-Europa," zegt hoofdonderzoeker Tom Armitage van NASA.

Wat zijn de gevolgen?Het zou een groot effect hebben op een andere belangrijke golfstroom die de Atlantic meridional overturning circulation (AMOC) wordt genoemd. Dit systeem zorgt voor het milde klimaat van West-Europa door een noordwaartse warme zoutwaterstroom in de bovenste lagen van de oceaan en een zuidwaartse stroom van dieper, kouder water. Veranderingen in deze cyclus kunnen effect hebben op de beweging van organismen in de oceaan, waar veel ecosystemen van afhankelijk zijn.

"We verwachten niet dat de golfstroom er ineens mee ophoudt, maar we rekenen wel op veranderingen. Daarom monitoren we de Beaufortgyre zo nauwkeurig," aldus Alek Petty, poolwetenschapper bij NASA.

Het komt allemaal door klimaatveranderingDe wetenschappers stellen dat de resultaten "de delicate balans onthullen tussen wind en oceaan nu het zee-ijs smelt door klimaatverandering." Dr. Petty: "Wat deze studie vooral aantoont is dat het verlies aan zee-ijs grote gevolgen heeft voor ons klimaatsysteem en dat we die nog lang niet allemaal kennen."

Bron(nen): The Independent