Waarom kunnen we de smartphone zo moeilijk loslaten in het verkeer?

Wetenschap
vrijdag, 22 september 2023 om 9:45
anp 466311298
We weten allemaal wel dat je minder goed op het verkeer let als je met de smartphone bezig bent. En wie met de telefoon in de hand achter het stuur zit, riskeert een boete van 380 euro. Toch is er een onzichtbare kracht die ons telkens weer richting de mobiel trekt. Wat is er aan de hand?
"Ons mobiele telefoongebruik kan dwangmatig zijn. Dat is echt anders dan dat je eraan verslaafd bent", legt verslavingsdeskundige Harmen Beurmanjer uit aan Omroep Brabant. "Van alcohol en drugs krijg je een vele malen hoger 'shot' dopamine dan van voeding, seks, sociaal contact of je berichtjes op je telefoon. Drugs maken je fysiek afhankelijk en je telefoon maakt mentaal wat gestrest of onrustig. Dat is een groot verschil."
We zijn dus niet fysiek afhankelijk van onze smartphone, maar er zijn wel psychologische redenen waarom we de neiging hebben om het apparaat uit de houder te halen. Beurmanjer zet de drie belangrijkste op een rijtje:
Sociaal contact prikkelt beloningssysteem
"Ieder berichtje bezorgt ons een kleine beloning in ons brein. 'Iemand wil mij iets vertellen. Iemand wil contact met mij.' Dit is een vorm van sociaal contact en daar is iedereen gevoelig voor. De een wat meer dan de ander. De apps op je telefoon zijn vaak zelfs zo ontwikkeld dat ze je beloningssysteem prikkelen. Het is niet raar dat je je verleid voelt om toe te geven aan binnenkomende berichten", aldus de verslavingsdeskundige.
Angst om belangrijke informatie te missen
"Het piepje van een berichtje of de trilling van je toestel haalt je uit je concentratie. het zou wel eens heel belangrijk kunnen zijn wat de verzender wil laten weten. Misschien gaat de vergadering niet door of is de locatie veranderd. Misschien is er iets ergs gebeurd. Kortom: misschien mis je essentiële informatie. Dus uit angst iets te missen ga je kijken op je mobiel."
Zelfoverschatting
"Iedereen vindt van zichzelf dat hij voldoende gezond verstand heeft. Maar dat klopt niet, want anders zouden er veel minder ongelukken gebeuren en fouten gemaakt worden. Hoe vaak denken we niet 'dat gebeurt mij niet' of 'hoe stom kun je zijn?'. Zelf heb je namelijk niet door dat je een fout maakt, anders had je hem niet gemaakt. Bestuurders die slingerend over de weg rijden, hebben dat zelf niet in de gaten. Herken je de gedachte 'dat gebeurt mij niet'?"
Ook op de scooter (240 euro) of op de fiets (140 euro) zijn de boetes voor een telefoon in de hand niet mals. Voor enkele euro's koop je een houdertje voor in de auto of op het stuur, maar veel mensen laten dit na. "We hebben vaak niet door dat iets een probleem is. Als je geen probleem ervaart ga je het ook niet oplossen", besluit Beurmanjer.
Bron(nen): Omroep Brabant