Waarom leven mannen korter?

Wetenschap
zaterdag, 04 januari 2025 om 7:49
shutterstock 2518241427

Mannen leven gemiddeld korter dan vrouwen. Dat is bijna overal ter wereld zo. Hoe komt dat? Het blijkt volgens onderzoek te komen door een combinatie van biologische, genetische en gedragsmatige factoren. Hieronder worden de belangrijkste oorzaken uitgelegd:

Biologische en genetische factoren
  1. Geslachtschromosomen Mannen hebben een X- en een Y-chromosoom, terwijl vrouwen twee X-chromosomen hebben. Het Y-chromosoom is kleiner en bevat minder genetisch materiaal dan het X-chromosoom. Hierdoor kunnen mannen genetische defecten op hun enige X-chromosoom niet compenseren, terwijl vrouwen dit wel kunnen met hun tweede X-chromosoom. Dit maakt mannen kwetsbaarder voor genetische mutaties en ziekten die de levensduur kunnen verkorten.
  2. Verlies van het Y-chromosoom Naarmate mannen ouder worden, verliezen sommige cellen het Y-chromosoom, vooral in bloedcellen. Dit verlies wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op ouderdomsziekten zoals hart- en vaatziekten en Alzheimer.
  3. Hormonen Testosteron, het mannelijke geslachtshormoon, bevordert risicovol gedrag en verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. Vrouwen hebben daarentegen oestrogeen, dat beschermend werkt tegen hartziekten en oxidatieve schade aan cellen vermindert. Dit geeft vrouwen een biologisch voordeel, vooral vóór de menopauze
  4. Immuunsysteem Het immuunsysteem van mannen veroudert sneller dan dat van vrouwen. Vrouwen behouden langer actieve witte bloedcellen (zoals T-cellen en B-cellen), waardoor ze beter beschermd blijven tegen infecties naarmate ze ouder worden
Gedragsmatige factoren
  1. Leefstijl Mannen roken vaker, drinken meer alcohol en hebben vaker overgewicht dan vrouwen. Ze zoeken ook minder snel medische hulp of volgen minder consistent medische adviezen op, wat bijdraagt aan een kortere levensverwachting.
  2. Risicogedrag Mannen nemen vaker deel aan risicovolle activiteiten, zoals gevaarlijk werk of risicovol rijgedrag, wat leidt tot meer dodelijke ongelukken en verwondingen
  3. Sociale factoren Traditionele genderrollen kunnen bijdragen aan ongezonde gewoonten bij mannen, zoals het vermijden van zorg of het negeren van gezondheidsklachten.
Ziektepatronen

Mannen worden onevenredig zwaar getroffen door aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, leverziekten en luchtwegaandoeningen. Deze ziekten zijn vaak gekoppeld aan zowel biologische kwetsbaarheden als ongezonde leefgewoonten.