88 procent van de Nederlanders ervaart
stress in het dagelijks leven. En daar proberen we met yogasessies, hardlooprondjes en weekendjes weg massaal wat tegen te doen. Maar is dat eigenlijk wel nodig? noemt vier redenen waarom stress juist goed voor je is. Of je nu, zoals onze voorouders, oog in oog staat met een beer of vanmiddag bijna door een bus wordt overreden, stress is nuttig. Je ademhaling en stofwisseling versnellen en je bloeddruk en spierspanning stijgen. Je focust je aandacht en er worden stresshormonen aangemaakt. '‘Deze zogeheten vecht-of-vluchtreactie zorgt ervoor dat je snel kunt reageren en direct een antwoord hebt op de situatie'’, zegt Marian Joëls, hoogleraar neurowetenschappen bij het UMC Utrecht Hersencentrum in Quest. '‘Je maakt snel een inschatting van wat de beste overlevingsstrategie is.’' Als je gestrest bent, wordt je immuunsysteem meteen actiever. Korte periodes van stress zijn volgens onderzoekers van de Amerikaanse Stanford University een flinke boost voor je immuunsysteem. De onderzoekers toonden eerder al aan dat patiënten die gestrest zijn voor een operatie sneller herstellen dan patiënten die geen operatiestress ervaren. In een stressvolle situatie komt er cortisol vrij. Dit hormoon remt de eerste stressreactie, die door adrenaline ontstaat en zorgt ervoor dat je je herinneringen over de stresssituatie goed in je langetermijngeheugen opslaat, zodat je die informatie later weer kunt gebruiken. Joëls: ‘'Als je een beetje gestrest bent tijdens het leren werkt hetzelfde systeem ook.’' Uit diverse experimenten blijkt dat mensen socialer en vrijgeviger worden in een stressvolle situatie. Dat is niet zo gek. Gestreste mensen hebben vaak hulp nodig en zijn daarom meer gericht op andere mensen. '‘Je eerste reactie onder stressvolle omstandigheden is waarschijnlijk ‘eigen volk eerst’, maar later lijk je te beseffen dat het ook goed is om andere mensen te vriend te houden,’' aldus Joëls. Wat is dan het probleem met stress? Het zit hem natuurlijk weer in de mate. Met kortdurende heftige stress is niet zoveel mis. Je lichaam herstelt zich snel weer. Ook een beetje stress voor een wat langere periode is niet zo erg. Maar wordt je lichaam lange tijd blootgesteld aan zware stress, dan gaat het mis. Als je voortdurend gespannen bent, blijft de concentratie van het hormoon cortisol in je bloed verhoogd. Dat is slecht voor je immuunsysteem. De stressreactie keert zich uiteindelijk tegen je, wat de kans op een burn-out sterk verhoogt. Stress lijkt bovendien alleen slecht te zijn voor je levensverwachting als je gelooft dat het slecht is. Mensen die in een onderzoek in 1998 aangaven vaak gestrest zijn én dachten dat al die spanning slecht voor hun gezondheid was, bleken in 2006 veel vaker vroegtijdig te overlijden dan mensen die net zo veel stress ervoeren maar dat niet zagen als iets bedreigends. Kortom: ook stressen doe je het beste met mate.