Wetenschappers kraken tweede papyrusrol uit Herculaneum met AI en röntgenstralen

Met behulp van geavanceerde röntgentechnologie en kunstmatige intelligentie is het wetenschappers gelukt om wederom een antieke boekrol uit Herculaneum te ontcijferen zonder deze te openen. De papyrusrol raakte zwaar beschadigd bij de uitbarsting van de Vesuvius in het jaar 79.

De bijzondere techniek werd ontwikkeld in het kader van de Vesuvius Challenge, een internationaal onderzoeksproject. Met een deeltjesversneller in het Britse Oxfordshire werden röntgenstralen afgevuurd op de kwetsbare rol. Deze stralen zijn zo precies dat ze details kunnen waarnemen die kleiner zijn dan een duizendste millimeter.

Het scannen was echter pas het begin. De onderzoekers moesten vervolgens de tien meter aan papyruslagen digitaal uit elkaar halen. Omdat zowel de inkt als het papyrus uit koolstof bestaat, was het een flinke uitdaging om onderscheid te maken tussen de twee materialen. Kunstmatige intelligentie bleek de oplossing: deze technologie kan de allerkleinste sporen van inkt opsporen.

Griekse letters

De eerste resultaten zijn veelbelovend. Op de digitale beelden zijn Griekse letters zichtbaar. De wetenschappers verwachten dat de tekst gaat over Epicureïsche filosofie, een stroming die geluk zoekt in alledaagse genieting.

Een vergelijkbare rol die vorig jaar werd onderzocht, bleek ook over dit onderwerp te gaan. Toen werden zo’n 2.000 Griekse letters afgelezen. Deze keer hopen de wetenschappers er nog meer te kunnen ontcijferen.

Deel van een grotere verzameling

De boekrol maakt deel uit van een grotere verzameling verkoolde documenten die werden gevonden in Herculaneum. Net als het nabijgelegen Pompeï werd deze Romeinse stad bedolven onder vulkanische as. Eerdere pogingen om de rollen fysiek te openen mislukten; ze vielen uiteen zodra ze werden aangeraakt.

De Bodleian bibliotheek in Oxford, waar enkele van deze rollen worden bewaard, had ze daarom decennialang onaangeroerd gelaten. Nu lijkt er eindelijk een veilige manier te zijn om hun geheimen te onthullen. De onderzoekers zijn optimistisch dat ze binnenkort de volledige inhoud kunnen lezen.

Bron: BBC