Spanje kent enorme economische groei: dit is de reden

Van Madrid tot Barcelona stromen de restaurants en bars over van de mensen en is reserveren essentieel geworden voor alles, van lekker eten tot luxe hotels.

Het is een glimp van hoe Spanje is uitgegroeid tot de bruisendste economie van Europa - door The Economist in 2024 uitgeroepen tot 's werelds beste economie - deels gevoed door wat analisten hebben omschreven als de opvallend andere benadering van migratie door de regering.

Dit verschil werd eind vorig jaar duidelijk toen de Spaanse premier een scherpe waarschuwing gaf over migratie. Maar in tegenstelling tot zijn collega's in Italië, Duitsland of Frankrijk, was Pedro Sánchez van plan om het anders aan te pakken.

Spaanse groei

“Spanje moet kiezen tussen een open en welvarend land worden of een gesloten, arm land,” zei hij in oktober tegen het parlement. “Zo simpel is het.” Migratie was niet alleen een kwestie van menselijkheid, zei hij, maar - in een land waar het geboortecijfer tot de laagste in de EU behoort - ook de enige realistische manier om de economie te laten groeien en de welvaartsstaat in stand te houden. Maanden later lijkt zijn standpunt te worden ondersteund door economische gegevens: de Spaanse economie groeide vorig jaar met 3,2%. Dit was veel beter dan de krimp van Duitsland met 0,2%, de groei van Frankrijk met 1,1% en die van Italië met 0,5%. Het cijfer was ook beter dan dat van Groot-Brittannië, waar het totale BBP vorig jaar met 0,9% groeide, en dat van Nederland met 0,8%.

Cruciaal voor deze groei was het verkeer van mensen, zei Javier Díaz-Giménez, professor economie aan de IESE Business School. “Het is gelukt door veel toeristen en veel immigranten.”

Een recordaantal van 94 miljoen toeristen bezocht Spanje vorig jaar - een stijging van 10% ten opzichte van het jaar ervoor. Het creëerde banen in hotels, restaurants en andere toeristische diensten. Dankzij de hoge migratiecijfers kon Spanje hiervan profiteren en de werkloosheid tot het laagste niveau sinds 2008 laten dalen, omdat migranten de gaten hebben gedicht in een arbeidsmarkt waar de beroepsbevolking vergrijst.

Er spelen ook andere factoren mee. De overvloed aan hernieuwbare wind- en zonne-energie in Spanje heeft geholpen om energie relatief goedkoop te houden, terwijl de Europese coronaherstelfondsen de economie hebben ondersteund en de socialistische regering een tekort heeft laten ontstaan om initiatieven zoals het verhogen van de pensioenen en het aannemen van personeel in de publieke sector te financieren.

Spanje omarmt migratie

Na jaren te hebben toegekeken hoe de rechtse standpunten over migratie mainstream werden, waren analisten er snel bij om te benadrukken hoe Spanje anders was. “Een opmerkelijk facet van de recente prestaties van Spanje is de rol van immigratie,” merkten economen van JPMorgan op in een recent onderzoeksrapport. “In 2022 vond de hoogste nettomigratie in 10 jaar plaats, met bijna driekwart miljoen personen.

Het resultaat was een bevolking in de werkende leeftijd die bijna verdubbelde in vergelijking met andere landen in West-Europa. Van de 468.000 banen die vorig jaar in heel Spanje werden gecreëerd, werden er ruwweg 409.000 ingevuld door migranten of mensen met een dubbele nationaliteit, velen van hen uit Latijns-Amerika, maar ook uit Europa en Afrika. “Over het geheel genomen suggereert de analyse van de Bank of Spain dat immigratie voor meer dan 20% heeft bijgedragen aan de inkomensgroei van bijna 3% van het BBP per hoofd van de bevolking in de periode 2022-2024”, aldus JPMorgan.

De Spaanse ervaring komt op een moment dat landen in heel Europa worstelen met een schijnbaar hardnekkig dilemma. Terwijl extreemrechtse en rechtse politici elkaar beconcurreren om stemmen te winnen door vijandigheid tegenover migranten uit te dragen, krimpt door de vergrijzing de groep werknemers die de pensioenen moeten betalen en de welvaartsstaat overeind moeten houden.

Duitsland

Ondertussen dreigt er een rechtse uitslag bij de Duitse verkiezingen. Terwijl sommige politici Syriërs in Duitsland opriepen om terug te keren naar hun thuisland, wees een studie van het Duitse Economisch Instituut erop dat ongeveer 80.000 Syriërs werkten in sectoren met grote tekorten aan arbeidskrachten, van de auto-industrie tot tandheelkunde en kinderopvang.

Meer dan 5.000 Syrische artsen waren ook volledig aan het werk in het land, wat betekent dat terugkeer zou kunnen leiden tot “kritieke tekorten” in de medische dienstverlening, merkte het instituut op.

Studies in Europa en de VS hebben al lang de economische voordelen van migratie aangetoond, zei Jean-Christophe Dumont, hoofd van de internationale migratieafdeling van de OESO. “Het is duidelijk dat migratie een positieve bijdrage levert aan de economie, op voorwaarde dat het goed wordt gecontroleerd.”

Het is al vaak aangetoond dat migratie op de lange termijn positief is voor de productiviteit en het inkomen per hoofd van de bevolking, aldus Dumont. Bovendien “dragen migranten in alle OESO-landen meer bij aan inkomstenbelasting en sociale premies dan ze aan individuele uitkeringen ontvangen”. De rol van migratie zal de komende jaren waarschijnlijk groter worden naarmate de bevolking van de OESO-landen afneemt en mensen minder kinderen krijgen, aldus Dumont.

Bron: The Guardian

Lees ook

De roebel stort in en de Russische economie zal volgen

Duitse leiders botsen over migratie en economie in televisiedebat

IJsland omarmde vierdaagse werkweek: zo gaat het nu met de economie