Er wordt steeds gesproken van de dip, waarin Nederland en Europa zouden zitten. De econoom Ronald Jansen laat in het tijdschrift Social Europe zien dat voor de meeste consumenten de dip in 2009 is begonnen en sindsdien voortduurt. Want wat consumenten raakt zijn de reële inkomens. Die zijn in veel Europese landen, ook in Nederland, gemiddeld sinds 2009 constant gedaald. De daling die in 2009 inzette gaat jaar na jaar door. Zoals het staatje laat zien zijn er maar een paar Europese landen die daarop een uitzondering maken. Onder aanvoering uiteraard van Duitsland.