Terwijl de leiders aarzelen en liegen neemt de straat beslissingen. In Griekenland, waar het ontzag voor de staat nooit bijzonder was, begint de anarchie de kop op te steken. In het eilandenrijk is het centrale gezag nooit erg stevig geweest. Dat gezag is nu aan het verdwijnen. In Spanje - in aarzelende vorm - gebeurt hetzelfde: de generatie die niets heeft te verliezen en alles te winnen verklaart de oorlog aan de staat.
In de rijke landen gebeurt iets soortgelijks. De consensus van links tot rechts dat Europa goed was valt uit elkaar. Europa was goed toen het voor veel welvaart zorgde. Maar niet als Europa geld kost. Populisten ter linker en rechter zijde, in Nederland, Duitsland en Frankrijk verkondigen dat het uit moet zijn met het Europese potverteren. In Engeland was dat lied nooit verstomd. De politici kruipen naar een oplossing waarbij de arme landen heel sober moeten gaan leven en de inwoners van de rijke landen heel veel moeten gaan betalen. De inwoners van beide groepen landen gaan dat niet doen. De Europese winter is begonnen. Die wordt heel guur.