Studenten hebben helemaal niet vaker psychische problemen: "Het is een beetje een hype"

Studenten die een burn-out krijgen door studiedruk, schulden en de hoge eisen van de prestatiemaatschappij? Er is de laatste tijd veel over gezegd en geschreven. Toch blijkt uit cijfers helemaal niet dat studenten meer stress ervaren dan vroeger.

Volgens Peter van der Velden van onderzoeksinstituut CentERdata is het dan ook een beetje een hype, vertelt hij in Trouw. "Uit geen enkel wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er sprake is van een forse toename van psychische problemen", zegt de gezondheidspsycholoog en voormalig hoogleraar victomologie.

Samen met Tilburgse hoogleraren bestudeerde hij de mentale gezondheid van 1100 jongeren in 2007, 2012 en 2017. De conclusie? Het aantal studenten met psychische problemen blijft al jaren gelijk. Zowel in 2007 als in 2017 had 7 procent van de studenten problemen met studie of werk vanwege gezondheid of psychische klachten, 35 procent voelde zich regelmatig vermoeid en 9 procent kampte met angstige of depressieve gevoelens. Er is bovendien geen verschil tussen studerende en niet-studerende jongeren.

Die resultaten komen overeen met cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek die eveneens aantonen dat er nauwelijks een toename is van psychische klachten onder 15- tot 25-jarigen. "De media suggereren dat psychische problemen onder studenten schrikbarend snel toenemen", zegt Van der Velden. "Blijkbaar weten belanghebbenden hun boodschap goed voor het voetlicht te brengen."

Het is bovendien iets van alle tijden: iedere onderwijsvernieuwing leidde in de afgelopen decennia tot berichten over studenten die ten onder zouden gaan aan stress en studiedruk.

Wat de gezondheidspsycholoog verder wil opmerken: "Er is sprake van gezondheidsongelijkheid. Mensen met een lagere sociaal-economische status leven korter en leven ook minder lang in een gezonde toestand. Nu gaat alle aandacht naar studenten, maar die zijn juist de toekomstige welvarende generatie. Uit ons en ander onderzoek blijkt dat niet-studenten evenveel psychische problemen hebben. Waarom horen we daar niemand over?"

Toch ziet psycholoog Roomer wel degelijk een probleem: studenten willen voldoen aan 'het perfecte plaatje'. "Ze willen een tien voor het leven én voor de studie. Ze willen voldoen aan alle verwachtingen door een zo indrukwekkend mogelijk cv op te bouwen en ze hebben angst om te falen."

Zeker, er is iets aan de hand, beaamt ook Van der Velden. "Dat studenten zo'n enorme schuld opbouwen vanwege het leenstelsel, is ernstig. Maar wees terughoudend met dat door te trekken naar psychische klachten. Dat de universiteiten zorg hebben voor mensen die ze opleiden is goed, maar pas op dat je geen ggz-instelling wordt."

Bron(nen): Trouw