Overal in Europa gaat het slecht met de zorg: Meer marktwerking betekent meer coronadoden

Hoe meer marktwerking in de zorg, hoe meer coronadoden. Dat blijkt uit twee studies naar de reactie van landen op de coronapandemie, waar de Groene Amsterdammer uitgebreid over schrijft.

PrivatiseringAls eerste is er de studie van het UNDP, een VN-organisatie. Die concludeerde eerder dit jaar dat niet het welvaartsniveau van een land bepalend is voor het succes van de corona-aanpak, maar de middelen en slagkracht van overheden. "In bepaalde ontwikkelde landen heeft de uitholling van de publieke sector, door het uitbesteden van taken en door privatisering, de respons op de pandemie gehinderd", luidt een conclusie. Zo is de aanpak van Senegal uiterst succesvol gebleken, volgens magazine Foreign Policy zelfs het beste na Nieuw-Zeeland.

Het UNDP vergeleek eerder al 147 landen en zag een verband tussen de mate van privatisering in de zorg en de coronasterfte. "We concluderen dat een toename van tien procent in particuliere uitgaven aan gezondheidszorg correleert met een 4,9 procent toename in Covid-19 gerelateerde mortaliteit", klinkt het.

BrusselCorporate Europe Observatory (ceo), een ngo die de bedrijfslobby's in Brussel onderzoekt, kwam tot een gelijksoortige conclusie. Hoofd onderzoek, de Belg Olivier Hoedeman, legt uit: "Gezondheidszorg verschilt tussen Europese landen, er zijn landen waar ziekenhuizen en ouderenzorg honderd procent publiek worden gefinancierd, sommige landen met veel privé-geld in de zorg, zoals Groot-Brittannië en Italië, en de andere landen daar tussenin. Maar in vrijwel alle landen is er in de vijf à tien jaar voor de pandemie bezuinigd op gezondheidszorg in het algemeen en ouderenzorg in het bijzonder. Dat leidde in die landen tot onderbezetting in zorginstellingen en ziekenhuizen, en leidde vrijwel overal tot een daling van het aantal ziekenhuisbedden."

Hij vertelt ook dat vooral landen die ernstig te lijden hadden onder de financiële crisis van 2008 veel geprivatiseerd hebben om tegemoet te komen aan de eisen van Brussel om te hervormen. "In die landen zijn er bewuste verschuivingen geweest van publieke naar privé-uitgaven, vanuit de overtuiging dat de particuliere sector efficiënter en dus goedkoper is", zegt Hoedeman.

McKinseyDe Europese Commissie stimuleert meer marktwerking in de zorg. Hoedeman noemt consultancybureau McKinsey daarin als belangrijke factor. "McKinsey is in 2020 naar de Commissie gestapt om pro bono mee te helpen aan de Europese coronastrategie, en de Europese Commissie is daarmee akkoord gegaan", zegt hij. Maar het bureau doet dat niet belangeloos. "Als McKinsey in de coronatijd Europese landen meer richting marktwerking in de gezondheidszorg duwt betekent dat voor dat bedrijf in de toekomst veel contracten voor advies over de uitvoering daarvan in verschillende landen."

Bron(nen): De Groene Amsterdammer (€)