Tegenwoordig is het een zeldzaamheid om iemand met een erg slecht gebit tegen te komen. Dat was een jaar of vijftig geleden wel anders.
Kinderen van twaalf jaar oud hadden in 1970 gemiddeld al zestien vullingen. In 1983 had een op de drie mensen van zestien jaar of ouder een kunstgebit. Dertigers waren gemiddeld tien tanden en kiezen kwijt en van de rest waren er tien gevuld en aan twee moest hoognodig worden gesleuteld.
Hoe was dit mogelijk? Tandartsen deden nauwelijks iets aan preventie, dus poetsten mensen slecht en doken er door cariës overal gaatjes op. Zo kwam het kunstgebit al snel om de hoek kijken. Op de Biblebelt was het zelfs gebruikelijk om het aanstaande bruidspaar een complete tandentrekking met kunstgebit cadeau te doen, ook al was er nog niet veel mis met het gebit. Dat scheelde kosten en ongemak op latere leeftijd.
Preventief kunstgebit
Vooral mensen van het platteland kozen radicaal voor een kunstgebit, door gezonde tanden en kiezen te laten trekken. Er waren klinieken waar dit allemaal binnen een dag gebeurde en je 's avonds met aangemeten kunstgebit en al weer op de bus naar huis kon.
Oud-tandarts Michiel Eijkman (83)
vertelt aan Quest dat hij het trekken een stuk zorgvuldiger aanpakte en er meerdere weken over deed. “Die klinieken wekten de suggestie dat je voor de rest van je leven van mondzorg was verlost. Dat was natuurlijk niet zo.”
Mondhygiëne
Vanaf de jaren tachtig is de mondhygiëne enorm vooruitgegaan. Er zit meer fluoride in de tandpasta en mensen zijn meer doordrongen van het belang van mondverzorging en preventie. Tandartsen grepen vaker in bij tandvlees- en kaakbotontsteking (paradontitis) en implantaten raakten meer in zwang. Ook gaan mensen vanaf de jaren negentig steeds vaker naar de mondhygiënist.
In 1989 had de helft van de 55-jarigen een kunstgebit. Dat was al een hele verbetering ten opzichte van de decennia ervoor. Nu heeft nog maar zeven procent van de gehele bevolking een volledig kunstgebit. “Ze zullen het niet altijd beseffen, maar de mensen van mijn leeftijd hebben echt een revolutie in de mondzorg meegemaakt”, aldus Eijkman.