Nootropics worden ze genoemd, pillen die je creatiever maken, energieker, geconcentreerder of minder vermoeid. Ze zijn dé wellnesstrend van 2023, maar hoe goed werken ze eigenlijk en wat zijn de bijwerkingen?
Toxicoloog Jan Tytgat legt bij HLN uit wat voor middeltjes het precies zijn. “Het gaat over producten van natuurlijke oorsprong, semisynthetische of puur synthetische stoffen in de vorm van supplementen, drankjes of medicijnen. Denk aan cafeïne, kruiden, aminozuren en ritalin. Allemaal bedoeld om de cognitieve functies zoals creativiteit, ons geheugen en onze aandachtsspanne te verbeteren.”
Racetam en Piracetam zijn momenteel de populairste nootropica. “In sommigen landen koop je ze gewoon in een winkel zoals een Kruidvat. En ook online raak je er vlot aan.”
Bijwerkingen“Voor een persoon die zich slecht voelt en last heeft van depressieve gedachten kan ik geloven dat zo'n kuur kan werken. [...] Bij mensen die zich vrij normaal voelen, is het niet bewezen dat je hiervan een betere concentratie zal krijgen. Vergeet ook niet de mogelijke bijwerkingen van slapeloosheid, verwardheid, duizeligheid, misselijkheid en braken, die je natuurlijk wil vermijden.”
Maar er zijn ook veel natuurlijke middelen op de markt. Die bevatten bijvoorbeeld vaak ginseng, cafeïne, Ginkgo Biloba en omega 3. Dat klinkt bijna als zo'n verguisd energiedrankje. Tytgat: “Het aminozuur L-theanine wordt ook vaak gebruikt in nootropics. [...] En dan heb je ook de hele reeks van vitamines waarbij de cognitieve effecten absoluut niet bewezen zijn. B12 en B6 komen in dat debat vaak aan bod. Ook voor het vetzuur Omega 3 is er weinig tot geen bewijswaarde in de literatuur dat het ons geheugen zou verbeteren.”
PlaceboAls mensen - al is het door een placebo-effect - zich beter voelen door nootropics dan is daar op zich niet zoveel mis mee, behalve dat bedrijven zich verrijken over de rug van kwetsbare personen. “Voor de meeste nootropics op de markt is er echt geen bewezen effectiviteit die hun prijskaartje verantwoordt. Je zult je er niet beter door kunnen concentreren", aldus Tytgat. "Mensen valse hoop geven met foute claims en hen op kosten jagen, daar sta ik kritisch tegenover.”
Bron(nen): HLN