Je bent de straat al uit, maar toch moet je terug. Want: heb ik het gas wel uitgezet? We hebben allemaal dit soort onrust, zeker als we langer van huis gaan. Maar normale onrust gaan overgaan in dwanggedachten.
Bezorgdheid is een normale reactie op potentieel gevaarlijke of onzekere situaties en kan zich uiten in symptomen zoals rusteloosheid, concentratieproblemen, slaapproblemen, spanning, prikkelbaarheid, hartkloppingen, transpireren, ademnood, misselijkheid en duizeligheid. Overbezorgdheid kan echter een teken zijn van een gegeneraliseerde angststoornis, waarbij de bezorgdheid excessief en moeilijk te controleren is.
Dwanggedachten (Obsessies)
Dwanggedachten (obsessies) daarentegen zijn terugkerende, ongewenste gedachten die angst of spanning veroorzaken en waarbij men vaak probeert deze gedachten te negeren of te neutraliseren met andere gedachten of handelingen.
Dwanggedachten zijn terugkerende, opdringerige gedachten die als ongewenst worden ervaren en die angst of spanning veroorzaken. Mensen met dwanggedachten proberen deze vaak te negeren, te onderdrukken of te neutraliseren met andere gedachten of handelingen. Voorbeelden van dwanggedachten zijn:
- Angst om besmet te raken door vuil.
- Vrees om grove fouten te maken met ernstige gevolgen.
- Gedachten over jezelf of iemand anders iets aandoen.
- Het horen van vloekwoorden in je hoofd, vooral als je gelovig bent.
Dwanghandelingen (Compulsies)
Dwanghandelingen zijn repetitieve gedragingen of mentale handelingen die iemand voelt te moeten uitvoeren als reactie op een obsessie of volgens strikte regels. Deze handelingen zijn bedoeld om angst of onrust te verminderen of om een gevreesde situatie te voorkomen, hoewel ze vaak niet logisch verbonden zijn met wat ze proberen te neutraliseren. Voorbeelden van dwanghandelingen zijn:
- Overmatig handen wassen uit angst voor besmetting.
- Continu controleren of de deur goed op slot is of het gas uit is, uit angst voor inbraak of brand.
- Alles op een precieze manier ordenen, zoals kleren recht opvouwen.
- In je hoofd tellen of het alfabet opnoemen.
- Bepaalde rituelen uitvoeren, zoals drie keer op de deur kloppen voordat je deze opent.
Dwangstoornissen kunnen een grote impact hebben op het dagelijks leven en kunnen leiden tot aanzienlijke tijdverspilling en verstoring van normale activiteiten. Het is belangrijk om hulp te zoeken als je denkt dat je last hebt van een dwangstoornis, omdat behandelingen zoals cognitieve gedragstherapie en medicatie effectief kunnen zijn.