DWDD: 'schreeuwen, seks, bedreigen, non-verbale intimidatie, en in sommige gevallen fysiek geweld.’

Dat werken bij De Wereld Draait Door niet altijd een pretje was wisten we al, vooral dankzij ijverig spitten van De Volkskrant. Maar de krant blijkt nog terughoudend te zijn geweest: het blijkt nog veel erger te zijn geweest. Er waren vernedering, seksuele intimidatie en zelfs fysiek geweld.

Het werd op de werkvloer als ‘normaal’ beschouwd dat mannelijke leidinggevenden met vrouwelijke collega’s in ondergeschikte posities naar bed gingen, schrijft de commissie. En het kwam zelfs voor dat vrouwen na het verbreken van een seksuele relatie ‘met een hogergeplaatste’ niet langer welkom waren op de redactie. Of die seksuele relaties over Matthijs van Nieuwkerk gaan, blijft in het rapport onduidelijk.

Oud-werknemers verklaarden tegen de commissie dat van hen werd gevraagd om ‘de uiterlijke en seksuele voorkeuren van leidinggevenden te faciliteren’. Zij benoemden dat ‘uiterlijke kenmerken en seksuele beschikbaarheid’ een rol speelden bij de aanstellingen of contractverlengingen van vrouwen. Over de ‘seksuele aantrekkelijkheid en beschikbaarheid’ van vrouwelijke medewerkers en zelfs van stagiaires werd openlijk gesproken.

Ook sprak de commissie met verschillende DWDD-medewerkers die indertijd een seksuele relatie hadden in een ongelijkwaardige machtsverhouding op de werkvloer. Volgens de commissie achtervolgden deze affaires de oud-medewerkers en noemden zij die ‘een uiterst negatieve en ondermijnende werkervaring, die ook langdurig doorwerkte in hun privé-leven’.

Seksisme was volgens de commissie op de redactie een wijdverbreid probleem. Er waren ‘aanhoudende verzoeken om seksueel contact’ en er was een cultuur van ‘ongepast haantjesgedrag’. Sommige oud-redacteuren durfden in die cultuur niet uit te komen voor hun geaardheid.

In de gesprekken noemden medewerkers voorbeelden van seksuele opmerkingen die zich vaak direct richten tot een persoon. Grappen en opmerkingen als: ’Je broek zit heel leuk strak’, ’wil je mijn wortel zien?’, ’Ben je weleens geneukt?’, ’Waarom heb je dat rokje van vorige week niet aan?’, vrouwelijke collega’s aanspreken als ’poesje’, en vragen aan vrouwelijke collega’s ’wie zou je liever pijpen, mij of …?’, zo staat in het rapport.

Wie daar ongemakkelijk op reageerde werd door collega’s weggezet als preuts of verlegen. De commissie schrijft: ’Er zijn in gesprekken voorbeelden genoemd van mannelijke collega’s die in bijzijn van andere collega’s – waaronder jonge vrouwen - op de werkvloer bespraken wie zij ’geneukt’ hadden in het weekend, over ’bordelen’, ’aftrekken’ en ’hoeren’, en bij wijze van grap seksuele liedjes zongen en iemands broek naar beneden trokken.’

Op basis van meerdere gesprekken en vragenlijstgegevens is vastgesteld dat er bij DWDD sprake is geweest van ‘frequente, disproportioneel heftige en negatieve verbale uitlatingen, met name door de presentator, vooral rondom repetities vlak voor de uitzending’. DWDD-medewerkers geven aan dit gedrag als zeer intimiderend te hebben ervaren.

Van Nieuwkerk zou zich niet bewust zijn geweest van ‘de druk die medewerkers hebben ervaren als gevolg van de eisen die hij stelde’. Bovendien gaf hij in gesprekken met de commissie aan dat hij zich ‘niets meende te herinneren van momenten waarop hij werd aangesproken op zijn gedrag’. Daar kunnen voormalig directieleden en meerdere hoofdredacteuren zich echter niet in vinden. Zij stellen wél met de presentator over zijn gedrag en de gevolgen daarvan te hebben gesproken, zo leest het rapport.

Bron(nen): Het rapport van de commissie Van Rhijn