Het regent al dagenlang keihard in de Sahara: 'Laatste keer was in 1994'

De Sahara is in enkele dagen veranderd in bloemenzee na een regenval die zijn weerga niet kent. Normaal is deze enorme Afrikaanse woestijn een van de droogste plekken op aarde, maar de afgelopen dagen hangen er donkere wolken boven de grootste zandbak van onze planeet. Is dit toeval of heeft het iets met klimaatverandering te maken?

Doorgaans krijgt de Sahara jaarlijks niet meer dan een schamele 25 millimeter regen te verwerken. Ter vergelijking: in Nederland valt jaarlijks gemiddeld 853 millimeter. Maar nu is het weerbeeld in Noord-Afrika volledig anders, met grote gevolgen voor het landschap.

Met een kolossale oppervlakte van 9,2 miljoen vierkante kilometer staat de Sahara bekend als de grootste en meest dorre woestijn op onze planeet. Soms valt er jaren achter elkaar geen regen. Dat er nu wél zoveel water uit de hemel komt vallen, is bijzonder. Volgens Amara Onwuka, meteoroloog bij Buienradar, is het fenomeen zeldzaam. "Hoe het kan dat er nu zoveel regen valt in de Sahara heeft te maken met de Intertropische Convergentiezone", legt ze uit bij RTL Nieuws.

Even een korte meteorologische les. De Intertropische Convergentiezone (ICTZ) is een gebied vol regen- en onweersbuien, die normaal gezien ten zuiden van de Sahara te vinden is. "De ICTZ is langzaamaan naar het noorden toegetrokken, waardoor er regenbuien zijn ontstaan", aldus Onwuka.

Hoogleraar Hydrologie Niko Wanders van de Universiteit Utrecht vertelt over de creatie van een zeldzaam natuurspektakel. "Sommige gebieden krijgen na jarenlange droogte nu opeens veel water. Alle zaden die daar lagen, springen door de regen in leven", zegt hij. De regen leidt er echter niet toe dat er plotseling modderstromen of andere overstromingen ontstaan. Het meeste water stroomt volgens Wanders al snel naar het landoppervlak af.

Het is al een tijd geleden dat de Sahara voor het laatst zoveel regen te verwerken kreeg: in september 1994 gebeurde dit ook. Is de huidige regenval het gevolg is van klimaatverandering? Daarover durft klimaatspecialist Heleen Ekker nog geen uitspraken te doen. "Zonder nader onderzoek kan dat niet gezegd worden."

Hoewel de Sahara een kurkdroog en heet klimaat kent, wees het VN-klimaatpanel IPCC er eerder al op dat er in sommige delen van de woestijn, zoals de Sahel, weer meer regen begon te vallen na decennia van droogte. Toch is het nog te vroeg om de huidige regenbuien direct aan klimaatverandering te koppelen volgens Ekker.

Klimaatwetenschapper Peter Siegmund van het KNMI is het met haar eens en noemt de regenval vooral 'toeval': "Je moet ook niet kijken naar de toename in percentages. Dat er tot 1000 procent meer neerslag valt, is te verwachten wanneer het normaal op een plek alleen maar droog is. Het is iets bijzonders, want zoveel regen op een dag maken we zelfs niet in Nederland mee."