Wat we van solitaire dieren kunnen leren over alleen zijn

Klimaat, natuur en milieu
zondag, 16 februari 2025 om 10:00
106574403 m

Wetenschappers ontdekken steeds meer over dieren die graag in hun eentje leven. En wat blijkt? Een solitair bestaan is veel slimmer en complexer dan we dachten. Dit onthult onderzoek waar de BBC over publiceerde.

Neem de blinde molrat uit het Midden-Oosten, een echte kluizenaar die ondergronds leeft. Of de luiaard die het liefst solo door de bomen hangt. Deze dieren kiezen heel bewust voor een leven zonder soortgenoten. Niet omdat ze asociaal zijn, maar omdat het belangrijke voordelen biedt.

Door alleen te leven hoeven deze dieren geen voedsel of onderdak te delen. Ze trekken minder aandacht van roofdieren en lopen minder risico op ziektes. Vrouwtjes kunnen al hun energie steken in hun eigen jongen in plaats van die van anderen.

Toch niet asociaal

Maar het betekent niet dat ze helemaal geen sociaal contact hebben. Veel solitaire dieren blijken verrassend slim in het omgaan met soortgenoten wanneer dat nodig is. Zo leren roodvoetschildpadden trucjes van elkaar bij het zoeken naar voedsel, ook al leven ze normaal alleen.

Ook de octopus kan zich aanpassen aan gezelschap. In Australië ontdekten onderzoekers een 'octopusstad' waar zestien dieren samenleven. Ze duwen elkaar speels weg en spuiten water naar elkaar, gedrag dat niemand bij deze intelligente einzelgängers had verwacht.

Geen harde grens

Het onderzoek toont aan dat er geen harde grens is tussen sociaal en solitair. Sommige dieren wisselen zelfs tussen beide leefstijlen, afhankelijk van het seizoen of hun levensfase. De gestreepte muis leeft bijvoorbeeld in groepen tot het tijd is om zich voort te planten.

Deze nieuwe inzichten leren ons ook iets over mensen. In onze op extraverten gerichte maatschappij wordt alleen zijn vaak als probleem gezien. Maar net als solitaire dieren kunnen mensen prima functioneren met een beperkte sociale kring, zolang die contacten maar betekenisvol zijn.

Bron: BBC