Bolsonaro mogelijk 28 jaar de cel in voor mislukte staatsgreep

De Braziliaanse oud-president Jaïr Bolsonaro wordt door de politie beschuldigd van een poging tot staatsgreep. Volgens een donderdag gepubliceerd politierapport zou Bolsonaro in 2022 hebben geprobeerd de verkiezingsuitslag te negeren en met geweld te voorkomen dat Luiz Inácio Lula da Silva opnieuw het presidentschap zou overnemen. Daarom hangt hem nu een celstraf van maar liefst 28 jaar boven het hoofd, schrijven Braziliaanse media.

Bolsonaro, die tussen 2019 en 2022 zijn radicaal-rechtse scepter zwaaide over Brazilië, hoeft voorlopig nog niet de cel in. Het politierapport ligt momenteel op het bureau van rechter Alexandre de Moraes van het Hooggerechtshof. Deze zal het doorsturen naar het Openbaar Ministerie, dat de uiteindelijke beslissing neemt over een eventuele vervolging.

Het rapport is niet zomaar een verzameling beschuldigingen. Het bewijsmateriaal komt voort uit twee jaar onderzoek en bestaat uit verhoren, financiële gegevens, telefoongegevens en inbeslagnames bij huiszoekingen. Geen kleinigheid dus.

Bolsonaro staat niet alleen in deze beschuldiging. Samen met hem zijn nog 36 anderen aangeklaagd wegens plannen om de democratische rechtsorde omver te werpen. Onder hen ook vijf mensen die ervan worden beschuldigd een duivels complot te hebben gesmeed: ze zouden geprobeerd hebben om Lula da Silva, toen nog president-elect, te vergiftigen voordat hij op 1 januari 2023 kon worden beëdigd. Ook vice-president Geraldo Alckmin en Alexandre de Moraes, president van het Electorale Hof, stonden op de moordlijst.

Opvallend in het rijtje beschuldigden zijn twee voormalige generaals, beide ex-ministers in Bolsonaro’s regering. Walter Braga Netto, ex-minister van Defensie én Bolsonaro’s running mate tijdens de verkiezingen van 2022, en Augusto Heleno, die als minister van Institutionele Veiligheid verantwoordelijk was voor de bescherming van de president. Het lijkt erop dat hun loyaliteit aan Bolsonaro hen zwaar in de problemen heeft gebracht.

De geplande staatsgreep ging uiteindelijk niet door, en dat is grotendeels te danken aan de toenmalige commandanten van het leger en de luchtmacht. Generaals Marco Antonio Freire Gomes en Carlos de Almeida Baptista weigerden zich bij de samenzweerders aan te sluiten. Tijdens politieverhoren in maart verklaarden ze dat Bolsonaro hen eind 2022 had uitgenodigd op bijeenkomsten in zijn presidentiële residentie, het palácio de Alvorada. Daar werd een document gepresenteerd waarin de staat van beleg werd uitgeroepen – een cruciale stap in het plan om Lula buitenspel te zetten.

De marine stond daarentegen wél klaar om in actie te komen. Admiraal Almir Garnier schaarde zich aan de kant van de coupplegers en verklaarde dat zijn matrozen gereed waren om mee te doen aan de opstand.

Voor Bolsonaro ziet de toekomst er somber uit. Zijn paspoort is al in februari ingetrokken, waardoor hij Brazilië niet kan verlaten. Daarnaast mag hij zich tot 2030 niet kandidaat stellen voor welke verkiezing dan ook. Deze straf kreeg hij vanwege machtsmisbruik: als president bleef hij maar twijfels zaaien over de betrouwbaarheid van het kiesstelsel.

Bron: De Telegraaf