"Eigenlijk is het crimineel als je je bevolking niet waarschuwt dat die zich moet instellen op een escalatie van het conflict met Rusland." Het zijn stevige woorden van Rob de Wijk, oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS), uitgesproken in BNR Boekestijn en De Wijk.
En wie denkt dat dit te alarmistisch is, heeft het volgens hem mis: "Ik lees continu op X dat dat oorlogshitserij is, maar dat is het natuurlijk niet: het is voorlichting over de situatie op dit moment."
Een bevolking die begrijpt dat de zaken serieus fout kunnen gaan, en bereid is daar actie op te ondernemen, heeft volgens De Wijk een waardevolle rol. “Weerbaarheid en afschrikking liggen inderdaad in elkaars verlengde. Een weerbare samenleving kan bijdragen aan het ontmoedigen van agressors zoals Poetin.”
Maar daar wringt de schoen, want het Westen, en Nederland in het bijzonder, is volgens hem een toonbeeld van decadentie: "Vladimir Poetin denkt: die lui kunnen we wel pakken." Nederlanders zouden zich te weinig bewust zijn van wat er kan komen, te gericht op individuele genoegens, en amper bereid om zich voor het collectief in te zetten. "Ik vind dat men nog veel te vaag is in wat er kan gaan gebeuren. Je kunt je daar ook gewoon weerbaar in opstellen."
Ook historicus Arend Jan Boekestijn doet een duit in het zakje. "Het is zelfs crimineel als je mensen daar niet op voorbereidt", vindt hij. Boekestijn verwijst naar Mark Ruttes eerste speech als NAVO-secretaris-generaal, waarin onze voormalige minister-president de Europese defensie-industrie op de vingers tikte en stelde dat er meer moet gebeuren. Maar of Poetin onder de indruk is van onze weerbaarheid? Boekestijn denkt van niet.
Onderzoeker Peter Kanne waarschuwde in een recent rapport zelfs dat Poetin zich als eerste richt op de zwakste schakel. De Wijk: "En dat zou Nederland inderdaad kunnen zijn."
Kanne schetst een weinig vleiend beeld van de gemiddelde Nederlander: bovenmatig hedonistisch, individualistisch, en vooral gefocust op een goede werk-privébalans in plaats van ambitie of toewijding aan een collectief doel. "Ik denk dat de ondertitel van Kannes stuk absoluut klopt: de genotszuchtige Nederlander raakt slaapwandelend achterop in de wereld", waarschuwt De Wijk.
De coronacrisis had volgens hem een wake-upcall kunnen zijn, een kans om de bevolking weerbaar te maken en hen te laten inzien dat veiligheid geen vanzelfsprekendheid is. Maar die kans is gemist. “Je kunt niet eeuwig doorgaan met het afkopen van problemen, uiteindelijk ruïneert dat je economie, doordat de schulden te hoog oplopen. Het klinkt heel naar, maar je wordt geconfronteerd met de gevolgen van de grote veranderingen die op dit moment plaatsvinden op het gebied van welvaart en veiligheid.”
Het beeld is helder: in Nederland wordt alle onvrede afgekocht. We zijn niet voldoende voorbereid op een wereld waarin welvaart en veiligheid niet langer vanzelfsprekend zijn.
Bron: BNR