Dick Schoof: ‘Ze weten allemaal dat die kaart in mijn binnenzak zit: ik kan op elk moment stoppen’

Dick Schoof is bijna een half jaar premier. Hij kijkt in De Volkskrant terug op roerige maanden, waarin zijn kabinet vrijwel permanent op omvallen stond. Ook zelf kreeg hij kritiek te verduren. ‘Je bouwt een zekere resistentie op, al kan ik niet zeggen dat het me helemaal niks doet. Af en toe denk ik wel: halleluja.’

Een paar voorbeelden:

De jaren dertig

'Ik ben premier van dit kabinet en zie me echt niet als de wegbereider van een nieuw soort jaren dertig.’

Wilders

‘Wilders is de leider van de grootste partij en die heeft zijn eigen manier van communiceren. A fact of life. Die kan bij heel veel mensen op enthousiasme rekenen en bij een ander deel veel minder. Dat verandert niks aan mijn taak als premier om juist de cohesie te vergroten. Dat is zeker in deze tijd belangrijk. Een gepolariseerde samenleving is minder weerbaar. Op de flanken zullen er altijd heel uitgesproken meningen zijn, maar we kunnen ons geen tweedeling veroorloven. Daarbij ben ik ook bereid om zelfkritisch naar mezelf te kijken.’

De PvdA

Ik was gewoon uitgekeken op die partij en voelde me ook niet bij andere partijen thuis. Ik denk wel dat ik vanaf de periode dat ik IND-directeur ben geweest op migratie altijd een andere opvatting heb gehad dan de gemiddelde PvdA-lijn. Ik constateer ook dat de PvdA nog steeds niet de bocht naar een selectiever asielbeleid wil nemen.’

Ik was een van de vele

‘Toen ik out of the blue namens de vier partijen werd gebeld door Geert Wilders speelde dat minder. Als ik het niet had gedaan, was er wel iemand anders gekomen. Mijn conclusie was natuurlijk niet dat ik de enige ben die dit kan doen. Als ik dat had gedacht, moeten ze me meteen afvoeren. Dan ben je echt een probleem, misschien wel een gevaar voor dit land.’ Lacht. ‘Daarin moet je jezelf onvoorstelbaar relativeren.’

Mijn macht

‘Ik heb weleens gedacht: wat gebeurt hier allemaal? En zij zullen ongetwijfeld weleens hebben gedacht: blijft hij wel MP (minister-president, red.)? Tegelijkertijd is duidelijk dat ik die kaart niet zo snel zal trekken, zeker niet gezien de huidige geopolitieke situatie. Nog los van wat we allemaal in Nederland willen bereiken: het is superonrustig in de wereld. In de huidige situatie een demissionair kabinet met nieuwe verkiezingen, waarbij onduidelijk is of er daarna wel een alternatief is? Het is belangrijk dat Nederland een relatief stabiel bestuur heeft. Dat houdt me op de been.’

Kritiek en Twitter

‘Je bouwt een zekere resistentie op, al kan ik niet zeggen dat het me helemaal niks doet. Af en toe denk ik wel: halleluja. Maar ik respecteer ook de meningen van heel kritische columnisten met soms snoeiharde bewoordingen. Ik ga ervan uit dat ook zij het beste voorhebben met het land.

‘Ik wil mezelf niet elke dag pijnigen en tegelijkertijd is het niet goed om jezelf op te sluiten in een ivoren toren. Het is belangrijk om de kritische geluiden te blijven horen. Want als ik op straat loop, zijn er toch verrassend weinig mensen die tegen mij zeggen dat ik een onvoorstelbare eikel ben die een rechts kabinet in het zadel houdt wat het einde van de wereld gaat betekenen.

‘De sociale media negeer ik wel vaker. Met name X. Het is echt onvoorstelbaar wat daar allemaal voorbij komt. Mijn vriendin en kinderen heb ik ook op het hart gedrukt: lees dat maar niet meer.’

Lees ook

Uitgeschreven: dit is een letterlijke tekst van Dick Schoof. Lees en huiver

Premier Dick Schoof: 'U kunt op me rekenen'

Dick Schoof was vijfde keus