IS-sympathisant met gewelddadig verleden pleegt aanslag in Oslo: hoe kon dit gebeuren?

Zaniar Matapour, een Noor van Iraanse komaf, heeft vrijdagavond een terreurdaad gepleegd in Oslo. Hij schoot gericht op bezoekers van een homoclub en het buitenterras van een café ernaast. Er vielen twee doden en 21 gewonden. Had deze aanslag voorkomen kunnen worden?

De terrorist schoot twee mensen dood op het terras van een pub. De schutter 'leek erg vastberaden', zei een ooggetuige. “Hij koos uit op wie hij mikte. Er lagen veel gewonden op de grond met hoofdletsel”, vertelde een andere getuige aan de krant Verdens Gang.

Hierna trok de terrorist verder naar een homobar en begon hij op de terrasbezoekers te vuren. Mensen zochten dekking of probeerden te vluchten. Anderen probeerden de man te overmeesteren. Uiteindelijk lukt het enkele burgers om de man uit te schakelen. “Een heldhaftige bijdrage”, zei de politiechef.

De Noorse politie beschouwt de aanslag als islamitische terreur. De 42-jarige Matapour werd in 1999 veroordeeld voor betrokkenheid bij een steekpartij, maar in hoger beroep vrijgesproken. Het hof hield rekening met zijn jonge leeftijd en 'duidelijke psychische problemen'.

Later werd hij veroordeeld voor 'kleine zaken', waaronder dertig dagen cel voor bezit van cocaïne. In 2019 werd hij gearresteerd voor poging tot moord en illegaal vuurwapenbezit, maar de rechtbank zag 'geen redelijke gronden voor verdenking'.

De Noorse veiligheidsdiensten (PST) hadden hem vanaf 2015 op de radar. Hij stond te boek als geradicaliseerd en onderdeel van een extreem islamitisch netwerk, sympathiserend met IS. “We hadden tot gisteren geen aanwijzingen dat we ons speciale zorgen om hem zouden moeten maken”, zei waarnemend PST-chef Roger Berg.

Bron(nen): HLN