Uitstekend NOS-lijsttrekkersdebat: wie viel mee, wie viel tegen

13 lijsttrekkers kruisten de degens onder leiding van Lara Rensen en Xander van der Wulp. Het werd, ook door de slimme opzet, interessant en voor twijfelaars ook zeker leerzaam.

Er zijn nogal wat nieuwe lijsttrekkers. Wie kan het wel en niet, debatteren. Het oordeel van Welingelichtekringen

Wilders (PVV): net als de afgelopen decennia ontkent Wilders alle feiten die hem niet aanstaan. 'U bent een klimaatontkenner, meneer Wilders', zei Sigrid Kaag (D66). Wilders is een prima debater, op voorwaarde dat je zijn leugens gelooft.

Seegers (ChristenUnie): de stijging in de peilingen van zijn partij is voor een belangrijk deel zijn verdienste: hij weet waar hij het over heeft en hij wekt de indruk dat hij niet liegt (vermoedelijk omdat hij inderdaad eerlijk is).

Kaag (D66) Kan debatteren, zelfs succesvol met Wilders. Beetje deftig, misschien te intellectueel. Heeft (nog?) minder appeal dan Pechtold. Kaag tegen Wilders: ,,u bent een beetje een klimaatontkenner, met alle respect."

Rutte (VVD) Nog niet in vorm. Hij daalt in de peilingen, en daaraan is hij niet gewend. Probeert de staatsman te zijn tussen de ruziemakers. De vraag is of voldoende zwevende kiezers dat fijn vinden. Wel aardig: hij beschuldigt Wopke van potverteren.

De Haan (50+) Kwam er niet aan te pas en vindt dat het 'oude' 50+plus niet goed is. Zij is het nieuwe 50+, maar dat gaat met haar niet veel worden.

Azarkan (Denk) Azarkan is het redelijke gezicht van DENK. Hij debatteert in de Kamer en in dit debat heel behoorlijk. Maar zijn partij heeft teveel ruzie gemaakt om aantrekkelijk te zijn voor voldoende nieuwe kiezers. Mooi citaat: 'de PVV bestaat 15 jaar, heeft 100 miljoen euro gekost en niets bereikt'. Ook mooi: toen Wilders zei dat de Islam slecht zorgt voor vrouwen, vroeg Azarkan wat hij vond van de behandeling door Dion Graus van diens vrouw.

Ploumen (PvdA) Geeft de PvdA een veel helderder profiel dan Asscher deed. De partij van emancipatie van mensen met te weinig kansen. Ze komt laat, maar zou nog wel eens een paar zetels kunnen winnen. Hoekstra wil de woningmarkt helpen met 1 miljoen extra huizen in de komende tien jaar. Prima plan, zegt Ploumen, maar de PvdA-leider neemt aanstoot aan het gebruik van het woord ‘woningmarkt’. „Wonen is geen markt. Het is geen verdienmodel. Het is een recht”, zegt ze.

Baudet (FvD) Zwetst arrogant door, wie er ook met hem in gesprek is, en waarover het ook gaat. Lijkt nog steeds vol zelfvertrouwen.

Van der Staaij (SGP) Lijkt in debatten meestal redelijker dan zijn theocratische partij feitelijk is. Verder bedachtzaam kleurloos.

Klaver (Groenlinks) De verrassing van 4 jaar geleden is voorbij. Alles wat hij zegt klopt en is zinnig. Maar spannend wil het niet erg worden. Bepleit hartstochtelijk de afschaffing van het leenstelsel. Rutte wijst er op dat hij het zelf heeft bedacht.

Wopke Hoekstra (CDA) Tot nu toe een zeer matig debater. Hij mocht veel aan het woord zijn, maar wat je krijgt als je CDA stemt werd er niet duidelijk van. De zeer slimme McKinsey-vennoot, en bekwame minister vindt dit moeilijk.

Marijnissen (SP) Zowel in de kamer als in dit debat een prima debater. Zeker veel beter geworden. Voorlopig lijkt het niet te leiden tot zetelwinst.