Jeugdzorg: rapport maakt duidelijk dat het echt anders moet

UTRECHT (ANP) - De jeugdzorgbranche wil zo snel mogelijk betere alternatieven ontwikkelen voor de huidige gesloten jeugdzorg. Jeugdzorg Nederland benadrukt daarbij "hoe essentieel het is om echt te luisteren naar de ervaringen en hulpvraag van jongeren". De organisatie stelt samen met branchevereniging de Nederlandse GGZ dat uit het begin deze week verschenen rapport van ervaringsdeskundige Jason Bhugwandass blijkt "hoe groot de urgentie is". Het is duidelijk "dat het echt anders moet", klinkt het.

Bhugwandass bundelde de ervaringen van 51 jongeren die, net als hij toen hij jonger was, hebben verbleven op een ZIKOS-afdeling. Dat staat voor Zeer Intensieve Kortdurende Observatie en Stabilisatie. Hij kreeg meldingen binnen over psychisch, fysiek en seksueel geweld. Jongeren zeiden ook te zijn vernederd en uitgescholden door groepsleiders.

De branche is al langer bezig met het ombouwen van de gesloten jeugdzorg. Dat daar grote problemen zijn, is de afgelopen jaren gebleken uit diverse onderzoeken. Toch zeggen de organisaties dat ze "zijn geschrokken van de getuigenissen over misstanden in de ZIKOS-groepen".

Zwaarste vorm

Gealarmeerd door de getuigenissen die Bhugwandass verzamelde, begon de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) onlangs al een onderzoek naar de ZIKOS-groepen in Harreveld en Zetten (beide in Gelderland). De voorlopige conclusie is dat de hulp er niet toereikend is. Voorlopig worden er geen nieuwe jongeren meer geplaatst.

ZIKOS is de zwaarste vorm van jeugdzorg. De afdelingen zijn bedoeld voor jongeren tussen de 12 en 18 jaar met zowel complexe en meervoudige gedragsproblemen, in combinatie met een acute psychiatrische crisis. Jongeren worden er opgenomen als ze volgens de psychiater een gevaar zijn voor zichzelf of anderen.