DEN HAAG (ANP) - Amnesty International, Stichting Bootvluchteling en Defence for Children klagen de Nederlandse staat aan over de EU-Turkijedeal. Zij stappen naar de rechter omdat zij willen dat Nederland verantwoordelijk wordt gehouden voor de mensonterende omstandigheden op de Griekse eilanden die volgden na de deal. Ook moet er van hen een oplossing komen om mensenrechtenschendingen te voorkomen.
De deal bepaalde dat alle mensen die op irreguliere wijze de oversteek maakten van Turkije naar Griekenland terug werden gestuurd naar Turkije, zodat niet te veel mensen naar Europa zouden komen. Tijdens het maken van de afspraak was al bekend dat Turkije geen veilig land was voor vluchtelingen en dat het asielsysteem in Griekenland niet functioneerde. Volgens de ngo's probeerden de EU-lidstaten met de deal onder hun verantwoordelijkheid zoals bepaald in het internationaal recht uit te komen.
Tienduizenden asielzoekers kwamen in erbarmelijke omstandigheden in kampen op de Griekse eilanden te zitten, vertelt directeur van Amnesty International Nederland Dagmar Oudshoorn. "Wij zagen de schrijnende gevolgen dagelijks in onze kliniek op Lesbos, in de vorm van onbeschrijflijk menselijk leed. Ons team kon de enorme behoefte aan medische en psychologische noodhulp nauwelijks aan", voegt Esther Vonk, directeur van Stichting Bootvluchteling, daar aan toe.
Vorig jaar stelden de ngo's de Nederlandse staat al verantwoordelijk voor de gevolgen van de EU-Turkijedeal, maar de overheid erkende deze aansprakelijkheid niet. Daarom dagen zij de staat nu voor de rechter, melden de hulporganisaties.
Naast de verantwoordelijkheid voor de gevolgen van de deal willen Amnesty International, Stichting Bootvluchteling en Defence for Children ook dat de staat ervoor zorgt dat de uitvoering van de deal in lijn is met nationale, EU- en internationale wetgeving. Dit om mensenrechtenschendingen te voorkomen.
"We doen dit niet omdat we graag naar de rechter gaan, maar omdat dit het enige middel is dat nog rest. De EU-Turkijedeal had en heeft een directe impact op het leven van tienduizenden mensen, en niemand neemt verantwoordelijkheid. We moeten voorkomen dat de EU-Turkijedeal als blauwdruk wordt gebruikt voor toekomstige migratiedeals", aldus Vonk.