Perverse prikkel: Klarna en Riverty verdienen hun geld door jongeren en kinderen uit te knijpen

Veel jongeren komen in de problemen door gebruik te maken van uitgesteld betalen via Klarna en Riverty. Zelfs kinderen komen in de schulden, omdat ze van alles online op de pof kunnen betalen. Hoe is dit mogelijk?

Achteraf betalen is erg verleidelijk. “Ik vind het wel handig, voor als mijn studiefinanciering nog niet binnen is. Dan kan ik al wel iets kopen”, zegt een jongen op NOS Stories.

Afgelopen jaar kochten ook minderjarige kinderen zo'n 600.000 spullen door middel van dit soort diensten. En dat is illegaal: “kinderen mogen geen leningen krijgen, maar dat is het achterafbetaalsysteem in principe wel”, vertelt Juan, werkzaam bij De Marker. Kinderen tussen de 13 en 17 jaar kochten grote hoeveelheden spullen, van gemiddeld zo'n vijftig euro. “Het enige wat ze daarvoor hoeven doen is een valse geboortedatum invullen.”

Een op de vijf klanten die gebruikmaken van een ‘achteraf betalen-dienst’ krijgt te maken met boetes voor te laat betalen, zegt Daniëlle de Jager van AFM. “Als je een aantal maanden niet betaalt, krijg je nog één kans om te betalen. Als je het dan niet doet dan komt er rente bovenop. Dan loopt het wel op”, legt een ervaringsdeskundige uit op NOS Stories.

“Het verdienmodel heeft een verkeerde prikkel in zich, want de klant die te laat betaalt, levert het meeste op”, zegt De Jager. Veel jongeren krijgen op deze manier incassobureaus op hun dak, waarbij de schulden hoog op kunnen lopen, schrijft BNN-VARA.

“De winstmarge in deze industrie ligt, volgens de Consumentenbond, op maar liefst 46 procent”, zegt David van De Marker. Ter vergelijking: in de meeste andere sectoren ligt de winst rond de vijf tot tien procent. “Als je je bedenkt dat een schuld van zo'n vijftig euro je uiteindelijk wel achthonderd euro aan incassokosten kan opleveren dan begrijp je wel waar die winsten vandaan komen.”

De Consumentenbond wil hier een einde aan maken. “In het nieuwe manifest Eerlijk Incasseren roepen zij de overheid op iets te doen aan de torenhoge winsten van de incasso-industrie en de onnodig hoge schulden die daar het gevolg van zijn. Volgens de Consumentenbond is het moreel onjuist dat er grof geld wordt verdiend aan mensen met schulden.” Daarom pleiten ze ervoor dat incassobureaus zonder winstoogmerk te werk gaan en willen ze de incassokosten verlagen. “Of er iets met dit manifest gedaan wordt is aan het nieuwe kabinet.”