Slavenarbeid door kinderen: ook in Nederland

Bij uitbuiting en slavenarbeid van kinderen en jongeren denk je misschien aan Filipijnse au pairs die in Hongkong in een bezemkast slapen en zich uitsloven voor een hongerloon, maar het komt ook in Nederland voor. Shiva kwam in december 1999 als 13-jarige uit India naar Nederland. Haar vader had in het land van herkomst notarieel laten vastleggen dat ze hier tegen een vergoeding als huishoudster en nanny zou werken bij een Indiaas gezin. Over werktijden en loon werd niet gesproken, maar Shiva zou wel onderwijs volgen. Alle betrokkenen hebben de Indiase nationaliteit. Aangekomen in Nederland, trok Shiva bij het echtpaar in. Ze ontving echter geen geld voor haar werk en maakte buitensporig veel uren (circa 80 uur per week). Jaren later stapte ze naar de rechter om alsnog haar loon en niet-genoten vakantiedagen op te eisen. In 2010 werd vastgesteld dat er sprake was van uitbuiting, omdat Shiva (excessief) lange werkdagen maakte, waarbij zij op ieder willekeurig moment inzetbaar moest zijn. De kantonrechter oordeelde echter dat de afspraken die gemaakt werden - nog voor de komst van Shiva naar Nederland - geduid dienen te worden als een individuele arbeidsovereenkomst en dat op die arbeidsovereenkomst Indiaas recht van toepassing is. Dat had voor gevolg dat het achterstallige loon veel lager uitviel dan wanneer het Nederlands recht van toepassing zou worden geacht. Shiva legde zich hier niet bij neer en ging in hoger beroep. Het gerechtshof in Den Haag bepaalde uiteindelijk dat het Nederlandse recht van toepassing was, omdat de werkzaamheden in Nederland waren verricht, ook al waren de afspraken daarover in India gemaakt. Voor wat betreft de hoogte van het loon, zocht het hof aansluiting bij het Nederlandse minimumloon. Voor de 'normale' wekelijkse arbeidsduur werd 40 uur aangehouden. Voor de 40 uur daarboven is wettelijk niets geregeld. Desondanks bepaalde het hof dat Shiva ook voor die uren recht had op het minimumloon. Daar bovenop had ze recht op vakantiegeld en niet-genoten vakantiedagen. Wel werd op het totale bedrag kosten voor kost en inwoning in mindering gebracht. Over de hoogte van het uiteindelijke bedrag, waar Shiva recht op heeft, is nog geen uitspraak gedaan.

Bron(nen): Jurofoon Gerechtshof Den Haag