Uitspraak over 'volkerenmoord' Karadzic

Donderdag doen de rechters van het internationale Joegoslavië-Tribunaal uitspraak in de zaak tegen Radovan Karadzic, de politiek leider van de Serviërs in Bosnië in de afscheidingsoorlog begin jaren negentig. In het proces is Karadzic onder meer beschuldigd van volkerenmoord rond Srebrenica. De plaats was een moslimenclave beschermd door Nederlandse blauwhelmen. Hij wordt ook beschuldigd van genocide vanwege de beschietingen van burgers in belegerd Sarajevo en andere misdaden.

In de zomer van 1995 wilden de Bosnische Serviërs van de VN-enclave Srebrenica af om tactische redenen. Toen generaal Ratko Mladic de enclave binnentrok, bleken de blauwhelmen geen enkel beletsel. Rond de plaats zijn vervolgens naar schatting 8000 mannen en jongens systematisch vermoord door de Bosnisch-Servische troepen en milities.

Dat heeft het tribunaal als volkerenmoord bestempeld. Karadzic zou als politiek leider verantwoordelijkheid dragen voor wat zijn strijdkrachten aan het front onder leiding van Mladic uitspookten. Een Amerikaanse advocaat van Karadzic, Peter Robinson, vertrouwde Britse media toe dat hij juridisch geen enkel aantoonbaar verband ziet tussen Karadzic' beleid en de slachtingen rond Srebrenica, maar wel een veroordeling wegens misdaden tegen de menselijkheid verwacht. Maar aanklager Serge Brammertz noemde Karadzic: ,,de politieke architect van de massamoorden''.

Oorlogmisdaden

Dat Karadzic het kwade genius zou zijn achter de oorlogsmisdaden van Bosnische Serviërs staat voor zijn tegenstanders inclusief westerse mogendheden al heel lang vast. Volgens Robinson heeft het proces daarom vanaf het begin ,,een politieke strekking'' gehad.

Karadzic werd in 1996 gedwongen af te treden en verdween uit beeld. Hij leefde onder een andere identiteit en vermomde zich, maar werd in juli 2008 in Belgrado opgepakt. Zijn proces begon in oktober 2009 en duurde vijf jaar.

De oorlog waarmee grote delen van Joegoslavië zich in de jaren 1992-1995 losmaakten, heeft in Bosnië-Herzegovina aan naar schatting 100.000 mensen het leven gekost. Vooral dankzij westerse steun voor moslims en Kroaten slaagden de Serviërs er niet in te voorkomen dat Bosnië zich afscheidde. Het is officieel sinds 1992 onafhankelijk.