Waarom het internet zich zo druk maakt over artikel 13

Europa werkt aan een nieuwe copyrightwet, die nog voor hij af is al veel stof doet opwaaien. Met name artikel 13 is onderwerp van discussie. Critici vrezen namelijk dat er door dat artikel een einde komt aan het vrije internet. Wat is er aan de hand? De oude wet stamt uit 2001 toen er nog geen Facebook, Youtube, Instagram of Twitter was. Er werden toen veel en veel minder foto's, video's en muziek geüpload dan nu. Gevolg is dat in die wet veel onduidelijkheid is over de bescherming van auteursrechten. Tijd dus voor een nieuwe wet, die ervoor zorgt dat die rechten wél beschermd worden, waardoor de makers geld krijgen voor hun video's, audio en foto's. Dat is op zich goed nieuws, maar het is makkelijker gezegd dan gedaan, want hoe controleer je al die foto's en video's die elke dag online verschijnen? Social media als YouTube, Facebook en Twitter moeten alle content gaan checken op auteursrechten en aanverwante rechten van producenten. Ze moeten dus vooraf zelf toestemming gaan regelen voor alles wat hun gebruikers uploaden. Daarvoor moeten ze met een heleboel partijen om de tafel. Dat kost veel tijd en geld. Voor zover ze content niet kunnen beoordelen, moeten ze het tegenhouden. Omdat mensen zoveel filmpjes en foto's nooit kunnen controleren, moet er software komen die dat doet. En om juridische problemen te voorkomen zal die een streng filter toepassen, zodat de techgiganten geen risico lopen. Google is logischerwijs een grote lobby gestart tegen artikel 13. Onder de nieuwe wet zouden ze direct aansprakelijk worden voor copyrightproblemen, legt woordvoerder Rachid Finge uit. "Nu is het zo dat iemand een bericht stuurt naar Google als hij iets ziet dat hij niet op YouTube wil hebben. Google past het dan aan of verwijdert het materiaal. Als dat voortaan andersom moet, dus eerst toestemming en dan pas plaatsing, is de kans groot dat er veel minder online komt te staan, omdat het bedrijf geen risico wil lopen. "Door direct aansprakelijk te zijn is een open platform niet mogelijk," aldus de woordvoerder. Voorstanders vinden dat YouTube niet moet zeuren en alleen maar zijn eigen hachje wil redden. Het bedrijf moet gewoon licenties afsluiten en rechten afkopen, zodat rechthebbenden hun geld krijgen en zo'n uploadfilter niet hoeft te worden ingesteld. Critici zeggen dan weer dat Google dat simpelweg zal weigeren, omdat het ze veel te veel moeite kost en een filter veel eenvoudiger is. Het is juist dat filter dat op veel weerzin stuit. Ten eerste is het zo dat enkel grote bedrijven dat kunnen betalen en kleine bedrijfjes de concurrentiestrijd dus zullen verliezen. Ten tweede, en veel belangrijker: Kan een filter uitzonderingen op de regel herkennen? Want er zijn nogal wat uitzonderingen waarbij je materiaal met een copyright wel mag gebruiken. Veel genoemd voorbeeld zijn memes. Er worden veel memes gemaakt met daarin beelden met copyright en dat mag ook want dat valt onder de parodie-exceptie. Als beeld of geluid wordt gebruikt om iets te bekritiseren, uit te leggen of te parodiëren dan mag het wel. Alleen kan software dat nauwelijks checken. Critici vrezen dan ook voor veel te strenge filters. Auteursrecht is namelijk een grijs gebied waar juristen soms al nauwelijks uitkomen, laat staan dat software dat kan. De kans bestaat dus dat het internet veel en veel leger wordt. Waar er nu elke minuut 400 uur aan materiaal bij komt op YouTube, wordt dat straks wellicht veel minder. Daarom wordt gevreesd voor het einde van 'het vrije internet'. Al kan het ook zijn dat Google bakzeil haalt en toch investeert in het regelen van de auteursrechten, omdat anders het bestaansrecht van YouTube in gevaar komt. Als er namelijk weinig meer op staat, wie gaat het videoplatform dan nog gebruiken? Hoe de wet er uiteindelijk precies uit gaat zien, is nog niet duidelijk. Ergens in 2019 moet hij af zijn.

Bron(nen): NOS op 3