Alles over gapen

In 1923 merkte de Britse neuroloog Sir Francis Walshe iets interessants op tijdens het testen van de reflexen van patiënten die eenzijdig verlamd waren. Als ze gaapten, leken ze spontaan hun motorische functies terugkrijgen. Het was alsof de patiënten, gedurende de ongeveer zes seconden dat de gaap duurde, niet langer verlamd waren.

Walshe concludeerde dat gapen wordt geactiveerd door een oercentrum van de hersenen dat buiten de bewuste controle viel. Iemands vermogen om te gapen zou dus volledig intact kunnen blijven, zelfs wanneer je een dwarsleasie hebt. Geeuwen is dus een van onze meest primitieve, fundamentele gedragingen - en zoals Charles Darwin in 1838 al zag: , dat "als je een hond, een paard of een man ziet gapen, zie je hoeveel alle dieren op één structuur zijn gebouwd."

Geeuwen is een van de eerste dingen die we leren doen. "Leren" is misschien niet eens helemaal het juiste woord. Johanna de Vries, hoogleraar verloskunde aan de Vrije Universiteit Amsterdam, heeft ontdekt dat de menselijke foetus tijdens het eerste trimester in de baarmoeder gaapt. En geeuwen is iets dat we ons hele leven blijven doen. "Je besluit niet te geeuwen," vertelde Robert Provine, een neurowetenschapper en de auteur van "Curious Behavior: Yawning, Laughing, Hiccupping, and Beyond", me. “Je doet het gewoon."

We gapen onbewust en spontaan. We kunnen niet op commando geeuwen - en soms kunnen we onszelf er niet van weerhouden te gapen als dat selcht uitkomt. (Voorbeeld: de beruchte geeuw van Sasha Obama tijdens de inaugurele rede van haar vader in 2013.) Maar wat bereiken we precies met al dat gapen? Als het zo evolutionair oud is, moet het iets belangrijks doen om het te hebben overleefd.

In 400 voor Christus speculeerde Hippocrates dat geeuwen op de een of andere manier verband hield met koorts: we geeuwden om de slechte lucht te verdrijven die zich in ons lichaam had opgehoopt, waardoor we ziek werden, net zoals "de grote hoeveelheden stoom die uit ketels ontsnapt als water kookt." Die intuïtie is opmerkelijk veerkrachtig gebleken. Nog in 2011 beweerde de psycholoog Gordon Gallup dat de gaap een koelmechanisme is voor de hersenen en het lichaam. Maar het bewijs voor die theorieën is er niet echt en voorlopig blijft de fysiologische functie van de geeuw ongrijpbaar.

Een betrouwbaardere aanwijzing waarom we geeuwen kan komen van wanneer we dat precies doen. We beschouwen geeuwen meestal als een signaal van slaperigheid of verveling - een van de redenen waarom Sasha Obama's geeuwen zo ongepast leek. Inderdaad, vermoeidheid en verveling lokken geeuwen uit. Hoewel gapen gerelateerd is aan de hoeveelheid slaap die we krijgen lijkt het intenser te worden wanneer we ons subjectief slaperig voelen. We gapen vaker als we moe zijn. En we gapen in het uur direct na het ontwaken en het uur voor onze bedtijd. Geeuwen neemt ook toe met verveling. We gapen ook als we honger krijgen — een neiging die we met andere primaten lijken te delen.

Verveling, honger, vermoeidheid: dit zijn allemaal toestanden waarin we onze aandacht afdrijft. Een geeuw kan dus dienen als een signaal aan het lichaam om wakker te worden, een manier om ervoor te zorgen dat we alert blijven.

Je gaapt soms ook als je je duidelijk niet verveelt. Olympische atleten gapen soms voor hun wedstrijd; violisten kunnen geeuwen voordat ze een concert spelen. Dus misschien gapen we als we van toestand veranderen.

Maar het idee dat we gapen wanneer we op het punt staan ​​van toestand te veranderen, is waarschijnlijk niet het hele verhaal, om één simpele reden: we gapen wanneer we anderen zien of horen geeuwen - of we nu wel of niet r slaperig of verveeld of angstig of hongerig zijn. Het is een fenomeen dat bekend staat als besmettelijk geeuwen. We gapen ook als we maar aan geeuwen denken. De kans is groot dat je net hebt gegaapt, omdat je dit stukje leest.

Een mogelijkheid is dat besmettelijk geeuwen dient als een manier om empathie te tonen. Terwijl alle gewervelde zoogdieren spontaan geeuwen, lijken alleen mensen en onze naaste verwanten, chimpansees , het besmettingseffect te ervaren - een teken dat er een diepere sociale betekenis kan zijn. Sterker nog, terwijl spontaan geeuwen plaatsvindt in de baarmoeder, ontstaat besmettelijk geeuwen pas later in het leven, net als empathie. Kinderen jonger dan vijf gapen niet vaker bij het bekijken van video's van gegaap dan ze normaal zouden doen.

In een recente studie, lieten Frans de Waal en Matthew Campbell twee groepen chimpansees een serie video's bekijken. In sommige video's zagen ze bekende chimpansees gapen of rusten, en in andere zagen ze onbekende chimpansees hetzelfde doen. Beide groepen gaapten vaker als ze hun eigen groepsleden zagen gapen. Een soortgelijk patroon werd waargenomen bij bonobo's , die vaker gaapten naarmate hun sociale band met de gapende aap sterker was. Sommige wetenschappers citeren verder bewijs uit studies van personen met schizofrenie en autisme : in beide gevallen neemt het besmettelijke gapen af, hoewel het spontane geeuwen intact blijft.

In plaats van empathie, kan de besmettelijke aard van geeuwen iets heel anders benadrukken. "We krijgen inzicht in de menselijke kudde: geeuwen als een oervorm van socialiteit", zegt professor Provine. Geeuwen kan in de basis een mechanisme van sociale signalering zijn. Als we gapen, communiceren we met elkaar. We sturen een extern teken van iets interns, of het nu onze verveling of onze angst, onze vermoeidheid of onze honger is - allemaal momenten waarop we misschien een helpende hand nodig hebben. In feite kan geeuwen het tegenovergestelde zijn van wat we over het algemeen denken. Het is minder waarschijnlijk een signaal dat je moe bent dan een signaal dat het tijd is voor iedereen om je heen om te handelen.

In de meest fundamentele zin is een geeuw een vorm van communicatie - een van de meest elementaire mechanismen die we hebben om onszelf zonder woorden voor anderen verstaanbaar te maken. "Er wordt vaak gezegd dat gedrag geen fossielen achterlaat", zegt Provine. “Maar met geeuwen kijk je naar een gedragsfossiel. Je krijgt inzicht in hoe al het gedrag ooit was.”

Bron(nen): New Yorker